ÂŞIK ÖMER DİVANI’NDA AÇAN KLASİK TÜRK ŞİİRİ ÇİÇEKLERİ

Authors : Ayşe Yılmaz

Pages : 704-726

Doi:10.12981/mahder.1484318

View : 109 | Download : 115

Publication Date : 2024-06-23

Article Type : Review Paper

Abstract :Bu makalede sanatın en derin ve değerli sembollerinden çiçeklerin halk edebiyatı şairi Âşık Ömer şiirlerine tesiri, klasik Türk şiiri malzemesi açısından ele alınmıştır. Eserde on iki çiçek tespit edilmiş ve seçilen örnek mısralarla benzerlikler ortaya konmaya çalışılmıştır. En geniş bahis alanı “gül” için açılmıştır. “Sevgili ile İlişkilendirilmesi” başlığı “Yüzü/Yanağı”, “Dudakları”, “Ayakları, “Hayaldeki Hâli” maddeleriyle izah edilmiştir. “Gül ile Bülbül Mazmunu” ve “Diken” alt başlıklarında gülün âşık üzerindeki tesiri ele alınmıştır. Diğer çiçeklerden “lale”, sevgilinin yanağı ve âşığın yanan bağrına dair benzetmelerde ön plana çıkar. “Nergis” sarhoşluk, uykululuk ile ilgili manalar kurarken “sümbül” renk ve koku hasebiyle sevgilinin saçlarıyla ilişkilendirilir. “Reyhan”, “karanfil”, “şebboy”, “yasemin” rayihalarıyla, “menekşe” başının toprağa mail oluşuyla, “erguvan” şarapla, “zambak” Hz. Muhammed’in kokusuyla, “susen” ise sevgilinin yan bakış hançeriyle anılır. Âşık Ömer Divanı’ndaki bu renk ve koku cümbüşü, şairin şiirlerine klasik Türk şiiri hayalleri kazandırmış, türlü ifadeleri besleyen, çiçeklendiren üslup arayışlarına fırsat sunmuştur.
Keywords : Âşık Ömer, Klasik Türk Edebiyatı, Çiçekler, Estetik, Mazmun