KARS MEZAR TAŞI SÖZLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Authors : Aykut Yaşar Kotancı

Pages : 1152-1172

Doi:10.12981/mahder.1480391

View : 322 | Download : 301

Publication Date : 2024-09-23

Article Type : Review Paper

Abstract :Ölen kişilerin kimliklerinin bilinmesi ve mezarlarının kaybolmaması amacıyla yaptırılan mezar taşları yalnızca kişilere dair bilgiler içermezler. Kimi zaman kişilerin ölüm nedenlerine dair bilgiler içeren mezar taşları aynı zamanda ölümün eşlikçisi olan duyguların ifade edildikleri birer tarihi vesikaya dönüşürler. Mezar taşlarında yer alan ifadelerden, ölen kişinin sosyal konumu, yaşarken kendisi için öncelik arz eden durumlar, mesleği, hangi ekonomik şartlarda hayat sürdüğü gibi bilgilere ulaşılabilir. Ayrıca geride kalanlar tarafından ölen kişinin ardından dile getirilen duyguların ifade ediliş şekilleri ise gerek kendilerinin gerekse ölen kişinin hayatı ve ölümü nasıl anlamlandırdıklarına dair bilgiler verir. Bu bağlamda incelenen ve Kars şehir merkezindeki mezarlıklarda yer alan mezar taşlarına bakıldığında dünya hayatının geçiciliği ve baki olanın ahiret hayatı olduğunu ön plana çıkaran ifadeler ile birlikte ayrılık acısından doğan derin bir özlem ve mutlak bir kavuşmanın arzulandığı genellikle düzyazı şeklinde olmasına karşın yer yer şiir şeklindeki mezar taşı yazılarının varlıkları tespit edilmiştir. Ayrıca şehrin kültürel ve etnografik yapısı göz önünde bulundurularak zengin bir örnekleme sahip olan mezar taşı yazılarının sosyolojik, psikolojik, ekonomik ve/veya kültürel açılardan yapılması muhtemel farklı çalışmalara kaynaklık edebilecek sayı ve seviyede oldukları sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : Mezar, Mezarlık, Mezar Taşı, Mezar Taşı Yazıları, Kars