ALİ EMİRİ’NİN EZHÂR-I HAKİKAT ADLI ESERİNDE KÖK DEĞERLER

Authors : M Halil Sağlam

Pages : 1470-1492

Doi:10.12981/mahder.1514663

View : 86 | Download : 118

Publication Date : 2024-09-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Ezhâr-ı Hakikat, Ali Emiri’nin Arnavutluk’un Luşna kazasında maliye müfettişi olarak görev yaptığı dönemde (1896-1900) özdeyiş türünde kaleme aldığı bir eseridir. Eserde Arap alfabesine göre sınıflandırılmış, farklı konularda nasihatler içeren 220 kısa metin bulunmaktadır. Metinlerin büyük bir kısmı öz denetim, saygı, empati, dürüstlük ve adalet gibi kök değerlerle ilişkili özdeyişlerden oluşmaktadırlar. Özdeyişlerin tamamı yazarın bilgi, birikim ve hayat tecrübesini yansıtmaktadır. Bu çalışmada özdeyişler Milli Eğitim Bakanlığının belirlediği kök değerlere göre sınıflandırılmıştır. Çalışma nitel araştırma olup doküman analiziyle gerçekleştirilmiştir. Yapılan çalışma MEB ders programlarında geçen kök değerlerle sınırlandırılmıştır. Çalışmanın temel amacı Türk edebiyatında özdeyişle ilgili çalışmalara katkı sağlamaktır. Özdeyiş türü Türkçe Dersi Öğretim Programında bilgilendirici metinlere dâhil edilmiştir. Programda öğrencilerin özdeyişleri kullanarak anlatımlarını zenginleştirmeleri hedeflenmektedir. Çalışma sonucuna göre Ezhâr-ı Hakikat’ın öğrencilerin anlatım gücünü zenginleştirecek çok sayıda özdeyiş içerdiği tespit edilmiştir. Ezhâr-ı Hakikat 2007 yılında sadeleştirilerek Hakikat Çiçekleri adı altında yayınlanmıştır. Dolayısıyla eser hem ders etkinliklerinde kullanılabilecek hem de öğrencilere okumaları için tavsiye edilebilecek niteliktedir.
Keywords : Ezhâr ı Hakikat, Hakikat Çiçekleri, Özdeyiş, Ali Emiri, Kök Değer