TÜRK KÜLTÜRÜNDE UÇURTMALAR

Authors : Metehan Korkmaz

Pages : 2099-2121

Doi:10.12981/mahder.1511287

View : 92 | Download : 37

Publication Date : 2024-12-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Oyuncaklar dünya üzerinde yaşayan kültürler içerisinde çeşitlenmeler meydana getirerek geniş bir sahaya yayılma imkânına sahip olmuştur. Bu duruma örnek teşkil eden oyuncaklardan biri olma vasfına haiz olan uçurtmalar yerel ve evrensel nitelik taşımaktadır. Gelişime açık bir yapı sergileyen uçurtmalar, yapan kişinin hayal gücü ve estetik anlayışı ölçüsünde şekillenmektedir. Yapım aşamasında kullanılan teknikler, dış kaplama kısımlarında kullanılan renkler ve desenlerin farklılık taşıması, bu oyuncağın dinamik bir yapı kazanmasına fırsat vermektedir. Çocukların yanı sıra yetişkinlere de hitap eden bu oyuncak, cinsiyet ayrımı gözetmeksizin farklı özelliklere sahip olan kişileri bir araya getirmektedir. Uçurtmaların sahip olduğu bu özellikler, halk eğlencelerinin önemli bir parçasını teşkil eden uçurtma festivalleri, uçurtma şenlikleri ve uçurtma yarışmalarının düzenlenmesine olanak sunarak toplumsal kaynaşmayı sağlamaktadır. Uçurtmalar etrafında oluşturulan müzeler, atölyeler, sergiler ve kurulan takımlar da uçurtmaların sahip olduğu kültürel boyutu gözler önüne sermektedir. Türkiye’de kurulan tek uçurma müzesi olma özelliğine haiz olan “Üsküdar Belediyesi Mehmet Naci Aköz Uçurtma Müzesi” bu bağlamda oldukça dikkat çekmektedir. 1986 yılından itibaren farklı coğrafyalardan toplanarak bir araya getirilen uçurtma modellerini barındıran bu müze, alan araştırma yöntemi kullanılarak farklı perspektiflerden değerlendirilmektedir. Literatür tarama tekniği ile desteklenen çalışma, uçurtmaların etrafında oluşan uygulamalara, inançlara ve belirli bir gün ile özdeşleşerek ortaya çıkmış etkinliklere ışık tutarak Türk kültürü içerisindeki çeşitlenmelerine ve farklı kültürler içerisindeki yansımalarına da dikkat çekmektedir.
Keywords : Oyun, Oyuncak Müzesi, Uçurtma, Festival, İnanç