ERZURUM VE KARS YÖRELERİNDE ASLAN MOTİFLİ KİLİMLER

Authors : Hatice Elver, Aysen Soysaldı

Pages : 404-423

Doi:10.12981/mahder.1533692

View : 81 | Download : 69

Publication Date : 2025-03-19

Article Type : Research Paper

Abstract :İnsanoğlu, varoluşundan bu yana duygularını, inançlarını, hayat hikâyelerini, değerlerini, hayallerini, geleceğini vb. duygularını sembol dilini kullanarak halı kilim gibi dokumalara aktarmışlardır. Her bir motif bir duygunun ifadesidir. Savaş, zafer, iyinin kötüyü yenmesi, kuvvet ve kudret simgesi gibi birçok anlam taşıyan aslan figürü kilim dokumalarda karşımıza çıkan motifler arasındadır. Bu çalışmada, Erzurum ve Kars yörelerinde tespit edilen sekiz adet aslan yanışlı kilim incelenmiş; tarihlendirme, malzeme, teknik, renk ve kompozisyon özellikleri ile tanıtılmıştır. İncelenen örneklerin 19. yüzyıl sonuna ait olduğu, 20 yüzyıl ortalarına kadar dokunmaya devam ettiği belirlenmiştir. Eski örneklerde tamamen yün, 20. yüzyıl ortalarında dokunanlarda pamuk çözgü kullanıldığı gözlenmiştir. Farklı yörelerde tespit edilen aslan figürlü kilimlerle benzerlik karşılaştırılması yapılarak konu güçlendirilmiştir. Ayrıca kaynak kişilerden alınan bilgiler doğrultusunda kilimlerin hikâyesi aktarılmıştır. Geçmiş dönemde çeyizlerin en değerli eşyası olan aslanlı kilimler günümüzde yok denecek kadar az sayıdadır. Bu da önemli bir kültür hazinesi olan duvar kilimlerinin unutulma tehlikesi altında olduğunu göstermektedir. Çalışma, Erzurum ve Kars yörelerinde tespit edilen aslanlı kilimlerin tanıtılması ve yapılacak yeni araştırmalara kaynak oluşturması açısından önem taşımaktadır.
Keywords : Kilim, El Dokuması, Erzurum, Kars, Aslan Motifi