DEMONİK VARLIKLARA DİŞİLLİĞİN ATFEDİLMESİ ÜZERİNE MÜLAHAZALAR

Authors : Eser Kara

Pages : 160-183

Doi:10.12981/mahder.1558057

View : 112 | Download : 103

Publication Date : 2025-03-19

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk kültür ve inancında önemli bir yere sahip olan demonik varlıklar, Türk mitolojisi ve şamanlığında yer alarak günümüze kadar canlılığını korumuştur. Türk mitolojisinde, zamanla iyiden kötüye evrilen bu varlıklar genellikle tanrısallık statüsüne sahip olmadan doğa, bitki ve hayvan kültlerinde yer alır ve Mitolojik Ana kültü ile Tanrı kültü arasında bir geçiş noktası oluşturur. Zamanla antropomorfik hale gelen bu varlıkların evrimi, dini sistemlerin etkisiyle şekillenmiştir. Demonoloji, Türk toplumunun sosyo-kültürel yapısında kalıcı olmuş ve hızla değişen dünyaya uyum sağlayarak başta inanç merkezli bir anlatı olan memorat ve diğer halk edebiyatı türlerinde varlığını sürdürmüştür. Demonik varlıklar ve bu varlıklara yapılan tasavvur ve tasvirler incelendiğinde akla gelen sorulardan biri olarak Türk halkı bu varlıkları erillik ve dişillik anlamında nasıl tasavvur etmiştir? Türk boyları ve topluluklarının mitolojilerinde, iyeler ve demonik varlıkların yalnızca erkek ya da kadın olarak tasavvur edilebildiği gibi, hem erkek hem de kadın özelliklerine sahip varlıkların yanı sıra belirli bir cinsiyet atfedilmeyen varlıkların da bulunduğu bilinmekle beraber bu çalışmada dişil olarak tasavvur edilen demonik varlıklar ve bu varlıklara atfedilen dişillik üzerine birtakım görüş ve düşünceler işlenmiştir.
Keywords : Türk Kültürü, Demonik İnanç, Demonik Varlıklar, Dişil Demonik Varlıklar, Demonik Varlıkların Cinsiyet Temsili