ŞERİF MARDİN VE AYDIN MESELESİ: DÖNEMSEL VE DÜŞÜNSEL BÜTÜNLÜĞÜ İÇİNDE BAZI SORU(N)LAR

Authors : Yunus ŞAHBAZ

Pages : 61-79

View : 19 | Download : 9

Publication Date : 2019-12-15

Article Type : Review Paper

Abstract :Entelektüel sorunu Türk düşüncesinin temel tartışma alanlarından biridir. Bu tartışmanın özellikle 1980’lerde yoğunlaştığı söylenebilir. 1980 ve sonrası, sivil toplum, anti Kemalizm tartışmalarının da yoğunlaşmaya başladığı bir dönemdir. Şerif Mardin de diğer yazdıklarının yanı sıra, entelektüel tartışmalarında da ‘80 öncesi ve sonrası yazdıklarıyla önemli bir isimdir. Şerif Mardin’in entelektüel üzerine görüşlerini incelerken, uluslararası literatürü de göz önünde tutmamak meseleyi anlamayı eksik bırakacaktır. O yüzden bu makalede önce alandaki kuramsal tartışmalar incelenecektir. Bunlardan da özellikle entelektüel sorununu iktidarla ilişkileri üzerinden ele alan çalışmalar üzerine odaklanılacaktır. Daha sonra, Türk düşüncesinde aydın tartışmalarının kabaca ve genel hatları sunulacaktır. Öte yandan, 1980’lerin düşünsel atmosferini ve Şerif Mardin’in bu atmosfer içerisinde nasıl konumlandığını da dikkate almak gerekir. Son olarak da, Şerif Mardin’in entelektüel konusundaki görüşleri irdelenecektir. Mardin’in erken dönem metinleri ile ‘80 sonrası metinleri arasında nasıl bir farklılık ya da süreklilik olduğu temel tartışma noktalarından biridir. Mardin’in ‘80 sonrası metinlerinin merkezi kavramı olan ‘daemon’ üzerinde ise bilhassa durulacaktır. Mardin’in metinlerine bütünsel bakıldığı zaman, onun değerlendirmeleri ve tartışmalarının Türk entelektüeline ilişkin tartışmalarda nasıl bir konum işgal edebileceği üzerine değerlendirmelerle tartışma sonlandırılmaktadır.
Keywords : Şerif Mardin, Entelektüel, Daemon, Türk Düşüncesi, Sivil Toplum