SEYYİD AHMET HAN’DA ENTELEKTÜALİTE VE SİYASA

Authors : Şaban Ali DÜZGÜN

Pages : 43-56

View : 16 | Download : 12

Publication Date : 2016-04-15

Article Type : Review Paper

Abstract :Bir yandan Kur’an’ı yorumlayarak yeni görüşler geliştirirken diğer yandan bu görüşlerin bilinirlik kazanması için de eğitim kurumları tesis eden Seyyid Ahmed Han çok yönlü bir kişiliğe sahiptir. Eserlerinde İslâm inancını bilimsel görüşlerle uzlaştırma çabası içine girmiş ve doğal teoloji denilen akıl-doğa-kutsal metin arasında uyum bulunduğunu savunan bir doktrin geliştirmeye çalışmıştır. Sünniliğin ülkesinde katı bir formda uygulanmasının getirdiği sorunlardan kurtulmak için rasyonel ve liberal görüşleri toplumda yerleştirmeye odaklanmıştır. Hint Müslümanlarının ekonomik, sosyal, politik ve bilimsel açıdan geliştirilmesi gayretindedir. Hem Kur’an’ı hem de İncil’i tefsiretmiştir. Kur’an temelinde geliştirdiği görüşleriulema tarafından şiddetle eleştirilince kendini eğitim faaliyetlerine vermiştir. Siyaseten sömürgeci İngiliz yönetimini Müslümanların onlara sadık oldukları yönünde ikna etmeye çalışırken, Müslümanları da hedeflerini gerçekleştirmek için İngilizlerle dost olmaya çağırmıştır. Sistemin nasıl çalıştığını bilmeden Müslümanların Batının politik olarak etkin olduğu alanlarda başarılı olmalarının mümkün olmadığını söyleyen Ahmed Han, Müslümanlara modern eğitimin gerektirdiği donanımlara kavuşmadan politikaya girmemelerini önermiştir. Hem dinî düşünce hem eğitim hem de politikada Hint Müslümanları üzerinde derin etki bırakan, Muhammed İkbal, Fazlur Rahman gibi bilginleri etkileyen Ahmed Han aynı zamanda Pakistan’ın kurucu babası sayılmaktadır.
Keywords : Seyyid Ahmed Han, Aligarh İslam Koleji, Hindistanda Modernist Hareketler