TÜRK DÜŞÜNCESİNİN MUHAFAZAKÂR RUHU PEYAMİ SAFA: ROMAN KAHRAMANLARININ IŞIĞINDA BİR DEĞERLENDİRME

Authors : Afra DAYI

Pages : 129-149

View : 15 | Download : 12

Publication Date : 2014-03-15

Article Type : Review Paper

Abstract :Peyami Safa, hem romancılığıyla hem de Türk muhafazakârlığına katkısıyla önemli bir isimdir. Sayıları oldukça fazla olan gazete ve dergi yazılarından ziyade romanları sayesinde döneminin düşünce dünyasının en etkili isimlerinden birisi olmuştur. Okuyucu kitlesine gazete ve dergiler vasıtasıyla ulaşabiliyor olduğu halde fikirlerini romanlarıyla aktarmayı da önemsemiştir. Roman, ona göre ilk amacı güzellik olmasına rağmen insanların manevi ve ahlaki ihtiyaçlarına cevap vererek faydalı da olan bir edebi türdür. Ayrıca romancının tıpkı bilim adamı gibi fakat kanun koymadan tespitler yapabileceğini düşünür. Diğer Türk muhafazakârlarında olduğu gibi Safa’da da roman, toplumu yönlendirmede önemli bir araçtır. Derinlemesine bir incelemeye ihtiyaç duyulmadan romanlarıyla düşünce yazıları arasındaki örtüşme fark edilir. Romanları işledikleri temalardan ziyade karakterlerin psikolojilerinin çözümlenmesindeki ustalıkla ön plana çıkmıştır. Bu çalışmada da Peyami Safa’nın altı romanındaki dört temel karakterin incelenmesiyle romanlarıyla düşünce yazıları arasındaki örtüşme gösterilmeye çalışılmıştır. Eserlerin seçiminde yazarın hayatının farklı dönemlerinde yazılmış olmasına dikkat edilmiştir. Böylece Peyami Safa’nın fikir hayatındaki süreklilik de vurgulanmıştır.
Keywords : Peyami Safa, Peyami Safanın Romanları, Muhafazakarlık