Futures Piyasalarda Getiri Volatilitesi, Piyasa Derinliği ve İşlem Hacmi Etkileşimi: Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası Araştırması

Authors : Şeref Kalaycı, İbrahim Yaşar Gök, Gamze Göçmen Yağcılar

Pages : 32-48

View : 22 | Download : 11

Publication Date : 2010-10-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, ülkemizde ilk olarak, Vadeli İşlem ve Opsiyon Borsası’nda işlem gören dolar ve endeks- 30 futures kontratları üzerinde, getiri, işlem hacmi ve açık pozisyon arasındaki etkileşim, granger nedensellik testi, etki-tepki analizleri ve varyans ayrıştırması metoduyla incelenmiştir. Dolar futures kontratları için granger nedensellik testi ile sadece getiriden işlem hacmine doğru tek yönlü, endeks-30 futures kontratları için ise açık pozisyondan getiriye doğru tek yönlü ve işlem hacmi ile açık pozisyon arasında da çitf yönlü bir nedensellik insert ignore into journalissuearticles values(geri besleme etkisi); olduğu bulgusuna erişilmiştir. Dolar kontratları için etki-tepki analizleri sonucuna göre açık pozisyonda ki şok karşısında işlem hacminin kısa dönemliolarak önce azalış sonra artış şeklinde tepki verdiği, getiride ki şok karşısında ise işlem hacminin kısa dönemli artış şeklinde bir tepki verdiği bulgusuna erişilmiştir. Endeks-30 kontratları etki-tepki analizi sonuçlarına göre ise açık pozisyon, getiri ve işlem hacmi değişkenlerinin her üçünde de meydana gelen şok karşısında diğer değişkenlerin tepkisiz kaldığı sonucuna ulaşılmıştır. Dolar kontratları varyans ayrışım sonucuna göre hem açık pozisyon hem de getiri öngörü hata varyansının büyük ölçüde bu değişkenlerin kendileri tarafından açıklandığı, işlem hacmi öngörü hata varyansının ise kendi gecikmeli değerleri yanı sıra getiri ve açık pozisyon tarafından da açıklandığı sonucuna ulaşılmıştır. Endeks-30 kontratları varyans ayrışım sonuçlarına göre ise açık pozisyon, getiri ve işlem hacmi değişkenlerinin her üçünde ki öngörü hata varyansının çok büyük ölçüde kendileri tarafından açıklandığı bulgusuna erişilmiştir. Bu bulgulara göre işlem hacmi, getiri ve açık pozisyon arasındaki ilişki için dolar ve endeks 30 kontratlarının sergilediği etkileşim de farklılık arz etmektedir. Bu sonuçlar gelişmekte olan borsalara dair, teorisyen ve uygulayıcılar açısından önemli sayılabilecek çıkarsamaları bünyesinde barındırmaktadır.
Keywords : VOB, futures kontrat, getiri, işlem hacmi, açık pozisyon, nedensellik testi