Hatay ili turunçgillerinde zararlı Turunçgil ipek beyazsineği, Paraleyrodes minei Iaccarino (Hemiptera: Aleyrodidae)’nin konukçuları, popülasyon değişimi ve biyolojisi

Authors : Ömer TELLİ, Abdurrahman YİĞİT

Pages : 36-45

Doi:10.37908/mkutbd.599235

View : 18 | Download : 8

Publication Date : 2020-04-06

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç : Hatay’da 2005-2006 yıllarında yürütülen çalışmada turunçgillerde görülen Turunçgil ipek beyazsineği, Paraleyrodes minei Iaccarino insert ignore into journalissuearticles values(Hemiptera: Aleyrodidae);`nin konukçuları, popülasyon değişimleri ve biyolojisi belirlenmiştir. Yöntem ve Bulgular : Paraleyrodes minei ’nin konukçusu olabilecek bitkilerde söz konusu zararlının pupa ve pupa gömleği aranmıştır. Popülasyon değişimi çalışması için Dörtyol insert ignore into journalissuearticles values(Hatay);’da 2005-2006 yıllarında en az 15 yıllık “Satsuma” çeşidi mandarin bahçesinde tesadüfi 5 ağacın 5’er sürgününde gözlemler yapılmış; biyolojisiyle ilgili çalışmalar doğada ve laboratuvarda 25 birey üzerinden yürütülmüştür. 2005-2006 yıllarında Hatay’ın Samandağ, Dörtyol ve İskenderun ilçelerinin P. minei ile bulaşık olduğu anlaşılmıştır. Turunçgiller dışında P. minei ’nin konukçularının, patlıcan insert ignore into journalissuearticles values( Solanum melongena L.);, defne insert ignore into journalissuearticles values( Laurus nobilis L.);, nar insert ignore into journalissuearticles values( Punica granatum L.);, hurma insert ignore into journalissuearticles values( Diospyros kaki L.);, Japon gülü insert ignore into journalissuearticles values( Hibiscus rosa-sinensis L.); ve dut insert ignore into journalissuearticles values( Morus sp.); olduğu belirlenmiştir. Beyazsineğin sörveyinde mevsim ve ağaç içindeki yön ve yükseklik farklılıklarına bakılmaksızın örnekleme yapılabileceği kanaatine varılmıştır. P. minei larva ve pupa popülasyonlarının Temmuz ayı başlarında yükseldiği, daha sonra doğal düşman türleri, Conwentzia sp. , Chrysoperla carnea Stephens insert ignore into journalissuearticles values(Neuroptera: Chrysopidae);, Encarsia hispida DeSantis insert ignore into journalissuearticles values(Hymenoptera: Aphelinidae);, Clitostethus arcuatus Risso, Chilocorus bipustulatus L . insert ignore into journalissuearticles values(Coleoptera: Coccinellidae); ve entomopatojen fungus, Cladosporium sp. insert ignore into journalissuearticles values(Moniliales: Dematiaceae);’un faaliyetleri sonucu yoğunluğun düştüğü görülmüştür. P.minei `nin doğada yılda 8 döl verdiği belirlenmiştir. Laboratuvar şartlarında insert ignore into journalissuearticles values(25±2 o C sıcaklık, %70-80 orantılı nem ve günde 16 saat aydınlık); ve doğada yumurtadan ergin oluncaya kadar gelişme süresi sırasıyla ortalama 27,88 insert ignore into journalissuearticles values(24–29); gün ve 29,96 insert ignore into journalissuearticles values(27–35); gün olarak bulunmuştur. Genel Yorum : Paraleyrodes minei ’nin yayılabileceği, turunçgiller dışında konukçularının olduğu, turunçgil ağacının her tarafında bulunabileceği, olgun turunçgil yapraklarında yüksek yoğunluklar oluşturduğu belirlenmiştir. Söz konusu zararlının doğal düşmanlarca baskı altına alınabileceği ortaya konmuştur. Çalışmanın Önemi ve Etkisi : Paraleyrodes minei’ nin uygun iklim şartlarında ve etkili doğal düşmanlarının bulunmaması durumunda, yüksek yoğunluklara ulaşabilecek ve turunçgillerde önemli konuma geçebilecek bir zararlı potansiyelinde olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle zararlının doğal düşman türlerinin turunçgil ekosisteminde varlığını sürdürebilmesi ve etkinliklerinin artırılması amacıyla entegre savaş yaklaşımı içerisinde gerekli uygulamaların yapılması yararlı olacaktır.
Keywords : Turunçgil ipek beyazsineği, Paraleyrodes minei, türkiye, turunçgil