Kavun türünde yaprak alanının matematiksel modeller ile tahminlenmesi

Authors : Kazım MAVİ, Sefer BOZKURT, Fulya UZUNOĞLU

Pages : 370-382

Doi:10.37908/mkutbd.745377

View : 18 | Download : 12

Publication Date : 2020-12-18

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bitkilerin yaprak alanının belirlenmesinde kullanılan basit, doğru ve bitkiye zarar vermeyen yöntemler, birçok deneysel karşılaştırmada önemli yer tutmaktadır. Bu çalışmada serada yetiştirilen kavun bitkisinin farklı kalsiyum düzeyleri insert ignore into journalissuearticles values(0, 5, 10, 20 ve 30 kg/da); ve farklı sulama suyu miktarları insert ignore into journalissuearticles values(I50, I75, ve I100); altında yaprak alan modellerinin geliştirilmesi ve bu modelden faydalanılarak bitkilere zarar vermeden yaprak alanlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem ve Bulgular: Bu amaçla her uygulamadan 30’ar adet yaprak toplanmış insert ignore into journalissuearticles values(toplam 1350 adet); ve bu yaprakların en insert ignore into journalissuearticles values(W); ve boy insert ignore into journalissuearticles values(L); ölçümleri dijital kumpasla yapılırken, yaprak alanı insert ignore into journalissuearticles values(LA); ölçümleri dijital planimetre ile yapılmıştır. Yaprak eni, yaprak boyu ve yaprak alanı değerleri arasındaki ilişkiler MS-Excel 2010 insert ignore into journalissuearticles values(Microsoft Inc.); yazılımı ile grafiksel olarak incelenmiştir. Yaprak eni, yaprak boyu ve yaprak alanı değerleri arasındaki matematiksel tahmin modelleri ise; Unscrambler yazılımında insert ignore into journalissuearticles values(Versiyon 9.7, Camo Software, Norway); MLR insert ignore into journalissuearticles values(Multiple Linear Regression); yöntemine göre oluşturulmuştur. Tahmin modelinin doğrulanması için Tam Çapraz Geçerlilik insert ignore into journalissuearticles values(Full Cross Validation); yöntemi uygulanmıştır. Modellerin karşılaştırılması amacıyla her bir model için Unscrambler yazılımından elde edilen RMSEP insert ignore into journalissuearticles values(Root Mean Square Error of Prediction); ve R2 değerleri kullanılmıştır. Kısıtlı su uygulamalarının ortalama yaprak alanını azalttığı belirlenmiş ve bu bağlamda en başarılı modelin; Yaprak Alanı insert ignore into journalissuearticles values(cm2); = 0.3375 * insert ignore into journalissuearticles values(W2 + L2); - 0.3539 insert ignore into journalissuearticles values(RMSEP = 15.76 ve R2 = 0.97); olduğu belirlenmiştir. Genel Yorum: Oluşturulan matematiksel model yardımıyla özellikle bitki gelişimi ile ilgili tüm tarımsal araştırmalarda çok pahalı cihazlarla ve/veya bitki sökümü yapılarak gerçekleştirilebilen bitki yaprak alanları ve Yaprak Alan İndeksi insert ignore into journalissuearticles values(LAI); değerleri basit doğrudan ölçümlerle belirlenebilecektir. Aynı zamanda yetiştirme sezonu boyunca aynı yaprak üzerinde ölçümlerin alınması da mümkün olabilecektir. Çalışmanın Önemi ve Etkisi: Bu çalışma ile bilgisayara yükleyebildiğimiz basit bir yazılım sayesinde kavunda yaprak alan ölçümlerinin daha kısa sürede ve daha az hata ile sonuçlandırılması amaçlanmıştır. Elde edilen verilerle geliştirilen model yardımıyla kavun üzerinde yapılacak fizyolojik, morfolojik ve diğer çalışmalarda kullanılan toplam yaprak alanının hesaplanmasında özellikle araştırma yapan bilim insanlarına faydalı olacaktır. Bu çalışmadan yararlanılarak ve benzer yöntemlerle diğer bitkiler içinde model oluşturmak mümkün olacaktır.
Keywords : Yaprak Alanı, Büyüme Modeli, Yaprak Alan İndeksi, Su Stresi