Diyarbakır ekolojik koşullarında tescilli bazı susam (Sesamum indicum L.) çeşitlerinin tarımsal ve kalite özelliklerinin araştırılması

Authors : Veysi BÜRKÜK, Rüveyde TUNÇTÜRK

Pages : 98-105

Doi:10.37908/mkutbd.740682

View : 18 | Download : 7

Publication Date : 2021-04-19

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bu çalışmada, 2017 yılında ikinci ürün olarak, Diyarbakır-Kayapınar ekolojik koşullarında bazı susam çeşitlerinin tarımsal ve kalite özelliklerinin araştırılması amaçlanmıştır. Yöntem ve Bulgular: Deneme, Tesadüf Blokları Deneme Deseni’ ne göre üç tekerrürlü olarak kurulmuştur. Araştırmada 10 tescilli susam çeşidi insert ignore into journalissuearticles values(Arslanbey, Boydak, Hatipoğlu, Sarısu, Tanas, Orhangazi-99, Kepsut 99, Muganlı 57, Özberk 82 ve Cumhuriyet 99); kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; en yüksek bitki boyu insert ignore into journalissuearticles values(174.6 cm); Özberk-82 çeşidinden, en fazla yan dal sayısı insert ignore into journalissuearticles values(7.90 adet/bitki); Hatipoğlu, en fazla kapsül sayısı insert ignore into journalissuearticles values(162.3 adet/bitki); Tanas çeşidinden elde edilirken, kapsülde en fazla tohum sayısı insert ignore into journalissuearticles values(81.6 adet); Cumhuriyet-99, en fazla kapsül uzunluğu insert ignore into journalissuearticles values(3.55 cm); Arslanbey, en fazla 1000 tohum ağırlığı insert ignore into journalissuearticles values(4.30 g); Hatipoğlu ve en fazla yağ oranı insert ignore into journalissuearticles values(% 38.1); ise Orhangazi-99 çeşidinden elde edilmiştir. Çalışmada, en fazla ilk dal yüksekliği insert ignore into journalissuearticles values(33.8 cm);, tohum verimi insert ignore into journalissuearticles values(247.0 kg/da); ve yağ verimi insert ignore into journalissuearticles values(89.6 kg/da); Boydak susam çeşidinden elde edilmiştir. Genel Yorum: Çeşitlerin tarımsal özellikleri farklılıklar göstermiş ve en yüksek tohum verimi Boydak susam çeşidinden elde edilmiştir. Çalışmanın Önemi ve Etkisi: Türkiye’de yetiştirilen bazı tescilli susam çeşitlerinin Diyarbakır ekolojik koşullarına adaptasyonunun belirlendiği çalışma sonucunda; tohum ve yağ verimi bakımından yüksek performans gösteren Boydak çeşidi, Diyarbakır iklim ve toprak koşullarında ikinci ürün susam yetiştiriciliği için önerilebilir.
Keywords : Çeşit, Sesamum indicum L, yağ oranı, verim