Doğu Akdeniz Bölgesi’ndeki mısır alanlarında Cicadellidae (Hemiptera) türlerinin belirlenmesi

Authors : Vahdettin AKMEŞE, Erdal SERTKAYA

Pages : 497-505

Doi:10.37908/mkutbd.942002

View : 20 | Download : 10

Publication Date : 2021-08-09

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bu çalışmada Doğu Akdeniz Bölgesindeki Adana, Osmaniye, Mersin, Hatay illerinde birinci ve ikinci ürün mısır üretim alanlarında bulunan Cicadellidae familyasına ait zararlı türlerini belirlemektir. Yöntem ve Bulgular: Bu çalışma 2013–2014 yıllarında Doğu Akdeniz Bölgesinde yer alan Adana, Mersin, Osmaniye ve Hatay illerindeki birinci ve ikinci ürün mısır ekiliş alanlarında yürütülmüştür. Örneklemeler her mısır tarlasının farklı beş noktasında vakumlu böcek toplama insert ignore into journalissuearticles values(D-Vac); aleti ile gerçekleştirilmiş ve bitkiler 60’ar saniye süre ile emilmiştir. Mısır bitkisinin birinci ve ikinci ürün ekiliş alanlarında vejetatif, generatif ve olgunlaşma olmak üzere üç fenolojik dönemde toplam 236 tarlada yaprakpireleri örneklenmiştir. Genel Yorum: Çalışma sonunda, Cicadellidae insert ignore into journalissuearticles values(Hemiptera); familyasından 5 alt familyaya bağlı 32 tür tespit edilmiştir. Türlerden ikisi Agalliinae , biri Dorycephalinae , biri Hecalinae , altısı Typhlocybinae ve 22 adedi ise Deltocephalinae altfamilyalarına aittir. İllere göre türlerin dağılımı Adana’da üç altfamilyaya ait 23 tür, Osmaniye’de üç altfamilyaya ait 22 tür, Mersin’de üç altfamilyaya ait 19 tür ve Hatay’da beş altfamilyaya ait 20 tür saptanmıştır. Çalışmanın Önemi ve Etkisi: Çalışmada belirlenen Cicadellidae türlerinden, Asymmetropteryx pictilis insert ignore into journalissuearticles values(Stal, 1853);, Allygus provincialis insert ignore into journalissuearticles values(Ferrari 1882); ve Cicadula insert ignore into journalissuearticles values( Cyperana ); intermedia insert ignore into journalissuearticles values(Boheman,1845); türleri Türkiye faunası için ilk kayıttır. Bölgede en fazla örnek toplanan Cicadulina bipunctella ’nın virüs vektörü olması, beslenme sırasında salgıladığı kimyasal salgıyla damarlarda şişkinlik, ur, büyümede bodurluk yapması nedeniyle türün ileriki yıllarda mısırda ekonomik önemde verim kayıplarına neden olabileceği öngörülmektedir. C. bipunctella ile birlikte virüs vektörü olarak bilinen Circulifer haematoceps, Neoaliturus fenestratus, Psammotettix striatus türlerininde takip edilmesi ve sonraki yıllarda olası popülasyonlarına karşı mücadele olanaklarının araştırılması gerekir.
Keywords : Mısır, yaprakpiresi türleri, vektör, vakumlu böcek toplama aleti, Doğu Akdeniz Bölgesi