Şeftali güvesi [Anarsia lineatella Zell. (Lepidoptera: Gelechiidae)]’nin Şanlıurfa ili badem bahçelerindeki popülasyon gelişimi ve bulaşıklık oranının belirlenmesi

Authors : Mehmet Mamay, Süleyman Demir, Ceyhan Sönmez

Pages : 459-473

Doi:10.37908/mkutbd.1443590

View : 51 | Download : 72

Publication Date : 2024-08-12

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, Şanlıurfa’nın Haliliye, Eyyübiye ve Karaköprü ilçelerindeki badem bahçelerinde şeftali güvesi [(Anarsia lineatella Zell. (Lepidoptera: Gelechiidae)]’nin 2019 yılındaki popülasyon gelişimi ile badem meyve ve sürgünlerindeki bulaşıklık oranının belirlenmesi amaçlanmıştır. Ergin bireylerin haftalık popülasyon gelişimi eşeysel çekici feromon tuzaklarıyla takip edilmiştir. Çalışma sonucunda zararlının ilk ergin uçuşunun Nisan ayının son haftasında başladığı, mevsim boyunca dört tepe noktası oluşturduğu ve son ergin uçuşunun Kasım ayının ikinci haftasında gerçekleştiği belirlenmiştir. Bu verilerle zararlının 8 ay süre ile doğada aktif olarak uçtuğu belirlenmiştir. En fazla ergin birey Haliliye’de 294.3 ergin tuzak-1, Eyyübiye’de 246.6 ergin tuzak-1 ve Karaköprü’de ise 192.6 ergin tuzak-1 ile yakalanmıştır. Şeftali güvesi erginlerinin nisan-kasım arasında aylara göre sırasıyla %0.28, %26.60, %9.48, %11.47, %18.62, %21.86, %11.56 ve %0.14 oranlarında yakalandığı belirlenmiştir. Zararlı en fazla mayıs ayında yakalanmıştır. Zararlının meyvelerdeki bulaşıklık oranı Haliliye, Eyyübiye ve Karaköprü’de sırasıyla %31,21, %21.33 ve %8.96 iken sürgünlerdeki bulaşıklık oranı sırasıyla %3, %8.4 ve %1 olarak belirlenmiştir. Çalışma sonucunda A. lineatella’nın Şanlıurfa ilinde sürgün ve meyvelerde ciddi zararlar oluşturduğu tespit edilmiştir. Badem üreticilerinin genel olarak zararlıyı tanımadıkları ve buna yönelik önlem almadıklarından eğitim ve yayım çalışmaları ile zararlının biyolojisi, zararı ve mücadelesi konusunda bilgilendirilmeleri önemle önerilmektedir.
Keywords : Anarsia lineatella, Badem, Popülasyon, Bulaşıklık oranı, Feromon