Nevşehir ilinde yetiştirilen başlıca tarımsal ürünlerin (buğday, patates, çerezlik kabak, kuru fasülye, üzüm) su ayak izinin belirlenmesi

Authors : Mualla Keten Gökkuş

Pages : 1-12

Doi:10.37908/mkutbd.1532720

View : 81 | Download : 98

Publication Date : 2025-04-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Su ayak izi bir ürünün üretiminin her aşamasında kullanılan toplam su hacmidir. Su ayak izi üretim şekline göre yeşil su ayak izi, mavi su ayak izi ve gri su ayak izi olarak üç bileşene sahiptir. Mavi su ayak izi (msa), ürün ve hizmetlerin tedariki boyunca tüketilen yeraltı ve yerüstü tatlı su hacmini; yeşil su ayak izi (ysa) toprak nemi olarak depolanan yağış hacmini; gri su ayak izi ise bir ürünün üretim zinciriyle ilişkili kirleticileri azaltmak için gerekli su hacmini ifade eder. Bu çalışmanın amacı Nevşehirde üretimi en fazla yapılan başlıca tarımsal ürünlerden buğday, patates, çerezlik kabak, kuru fasülye ve üzümün yeşil ve mavi su ayak izinin hesaplanmasıdır. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre, Nevşehirde 1 ton buğday, patates, çerezlik kabak, kuru fasulye ve üzümü üretebilmek için gereken su miktarı 2643, 169, 6343, 1963, 797 m3 t-1 olarak bulunmuştur. Sonuçta buğday, patates, çerezlik kabak, kuru fasulye ve üzümün toplam su ayak izi sırasıyla 585 685, 47 455, 126 962, 55 593 ve 80 490 m3 olarak hesaplanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre bitki su tüketimi düşük olan bitkilerin daha düşük su ayak izine sahip olduğu anlaşılmıştır. Çalışma sonucunda bölgenin iklim özellikleri ve su kaynakları göz önüne alındığında, Nevşehirde bitki su tüketimi daha düşük bitkilerin yetiştiriciliğinin yapılması önerilmiştir.
Keywords : Evapotranspirasyon, sulama, sanal su muhtevası, yeşil su ayak izi, mavi su ayak izi