Farklı sulama düzeylerinin cevizin (Juglans regia L.) gelişimi, verimi ve kalitesine etkileri

Authors : Şakir Tunç, Ahmet Öztürk

Pages : 108-124

Doi:10.37908/mkutbd.1559259

View : 65 | Download : 72

Publication Date : 2025-04-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma Bingöl ilinde yetiştiriciliği yapılan ceviz bitkisinin farklı sulama düzeylerine karşı verim, gelişim ve kalite parametreleri açısından tepkilerinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Çalışma Chandler çeşidinde iki ardışık yıl boyunca tarla kapasitesine göre toprak nem eksikliğinin %100 (D1), %75 (D2) ve %50 (D3) sulama suyu düzeyi ile karşılanması şeklinde yürütülmüştür. Mevsimlik bitki su tüketimi D1 konusu (tam sulama) için 1 038.10 mm, D2 konusu için 820.10 mm ve D3 konusu için ise 595.10 mm olarak gerçekleşmiştir. İstatistiksel değerlendirmeye göre; çalışmanın ilk yılında cevizde elde edilen verim açısından önemli bir farklılık görülmezken, çalışmaların ikinci yılında verimde önemli farklılıklar tespit edilmiştir. İki yıllık verim ortalamaları dikkate alındığında D2 ve D3 değişkenlerine ait verimlerin, D1 değişkeninden elde edilen verime göre sırasıyla, %10.40 ve %33.50 daha az olduğu belirlenmiştir. Aynı şekilde ceviz bitkisinin, taç hacmi yıllık artış oranı, gövde kesit alanı yıllık artış oranı ve sürgün uzunluğu ilk yıl tüm konular için benzer değerler gösterirken, ikinci yıl tam sulama konusuna göre önemli farklılıklar tespit edilmiştir. Meyveye ilişkin fiziksel özellikler değerlendirildiğinde, kısıtlı sulama konularında, tam sulama konusuna göre önemli farklılıklar gözlenmiş ve en belirgin farklılık meyve ağırlığında bulunmuştur. Bu durum; ceviz bitkisinin, yarı kurak iklim bölgelerinde su stresine karşı duyarlı olduğunun göstergesidir. Ceviz bitkisinde, su ihtiyacının yeterince karşılanmaması durumunda ortaya çıkan su stresinin, bitkide verimi ve gelişimi olumsuz etkilediği sonucuna varılmıştır.
Keywords : Kısıntılı sulama, Ceviz, Bitki su tüketimi, Su Stresi