Ekmeklik Buğday Genotiplerinin Değişik Fizyolojik Dönemlerde Oluşturulan Tuz Stresine Tepkilerinin Belirlenmesi

Authors : Mehmet ATAK, İbrahim ATIŞ, Veli UYGUR, Mustafa ERAYMAN

Pages : 31-42

View : 19 | Download : 10

Publication Date : 2015-06-04

Article Type : Research Paper

Abstract :Tuzluluk, bitki gelişmesinde en önemli abiyotik stres faktörlerinden birisi olup bilinçsiz sulamaya bağlı olarak dünyada giderek yaygınlaşmakta ve önemli ürün kayıplarına yol açmaktadır. Bu araştırmada çimlenme aşamasında tuza duyarlıdan-dayanıklıya kadar tepki gösteren 3 ekmeklik buğday genotipi bitki materyali olarak kullanılmıştır. Bitkilere dört farklı fizyolojik dönemde uygulanan tuzun, çeşitlerin verim ve bazı verim bileşenleri üzerine olan etkileri Tesadüf Bloklarında Bölünen Bölünmüş Parseller Deneme Deseninde 4 tekerrürlü saksı denemesi olarak incelenmiştir. Genotiplere dört farklı fizyolojik dönemde insert ignore into journalissuearticles values(Çimlenme-sürme, Z; kardeşlenme-sapa kalkma, Z2; başaklanma-çiçeklenme, Z3 ve döllenme-erme, Z4);, EC’si ayarlanmış sulama suyu ile tarla kapasitesinde sulanarak tuz stresi oluşturulmuştur. Bu amaçla; bitkiler sürekli olarak 0.6, 6 ve 12 dS m-1 EC ye sahip sulama suyu ile belirtilen fizyolojik devrelerde tarla kapasitesinde sulanmış ve hasada kadar yetiştirilmiştir. Farklı fizyolojik gelişme dönemlerinde artan tuz dozlarının uygulandığı ekmeklik buğday genotiplerinde; tuz dozu ve uygulama zamanlarının etkisi genotiplere göre değişmekle birlikte genelde incelenen özellikler yönüyle önemli bulunmuştur. Artan tuz dozları ve uzayan tuza maruz kalma süreleri incelenen özelikler yönüyle önemli düzeyde zararlı etkilere neden olmuştur. Tuz dozları ve uygulama zamanları arasında incelen özellikler yönüyle interaksiyonların önemli olması, tuzun zararlı etkisinin doz ve uygulama zamanına göre değiştiğini göstermektedir. Araştırmada kullanılan ekmeklik buğday genotiplerinde çimlenmeden itibaren tuza maruz bırakıldığında önemli ölçüde zararın meydana geldiği, döllenmeden sonra tuza maruz bırakıldığında ise genelde incelenen özellikler yönüyle önemli bir etkinin ortaya çıkmadığı belirlenmiştir
Keywords : Buğday, tuz stresi, gelişme dönemleri