BUJİ ATEŞLEMELİ BİR MOTORDA EGZOZ ATIK ISI GERİ KAZANIMI İÇİN TERMOELEKTRİK JENERATÖR MODELİNİN GELİŞTİRİLMESİ

Authors : Ümit TOPALCI, Habib GÜRBÜZ, Hüsameddin AKÇAY, Selim DEMİRTÜRK

Pages : 582-596

Doi:10.21923/jesd.703886

View : 27 | Download : 11

Publication Date : 2020-06-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, buji ateşlemeli bir motorda atık ısı geri kazanımı için kullanılan termoelektrik jeneratörünün insert ignore into journalissuearticles values(TEJ); Matlab/Simulink programı ile teorik modeli geliştirilmiştir. TEJ modelinin geliştirilmesinde, 1500-4000 rpm aralığında çalışan iki silindirli buji ateşlemeli bir motorun deneysel çalışmalarından elde edilen egzoz gaz sıcaklıkları ve kütle akış hızları kullanılmıştır. TEJ modeli, egzoz ısı eşanjörü ve egzoz eşanjörünün her iki yüzeyine yerleştirilmiş iki motor soğutma suyu eşanjöründen oluşan üç katmanlı bir yapıya sahiptir. Eşanjör malzemesi olarak 3 mm kalınlığında 6063-T6 tipi alüminyum malzeme kullanılmıştır. Termoelektrik modüllerde insert ignore into journalissuearticles values(TEM); hem n hem de p tipi yarı iletkenler için Bi2Te3 malzemesi seçilmiştir. Her iki TEJ katmanında 5x4 düzenlemeye sahip toplam 40 adet TEM kullanılmıştır. Matlab/Simulink modelinin sonuçları, önceki çalışmalarda elde edilen deneysel sonuçlarla karşılaştırılmıştır insert ignore into journalissuearticles values(Gürbüz ve Akçay, 2015);. Sonuç olarak, TEJ`ün Matlab/Simulink modeli ile DC elektrik enerjisi üretimi, 1500-4000 rpm motor devri aralığı için 6,36-50,96 W aralığında değişmiştir. Ayrıca, deneysel ve Matlab/Simulink model sonuçları arasında iyi bir korelasyon insert ignore into journalissuearticles values(R 2 = 0,991); olduğu tespit edilmiştir. 
Keywords : Buji Ateşlemeli Motor, Egzoz Atık Isı Geri Kazanımı, Termoelektrik Jeneratör, Matlab Simulink Modeli