Türklük Sözleşmesi’nin İmzalanışı (1915-1925)

Authors : Barış ÜNLÜ

Pages : 47-82

View : 14 | Download : 11

Publication Date : 2014-10-17

Article Type : Other Papers

Abstract :Bu makalede, modern Türkiye tarihini ve kişilerin biyografilerini farklı bir açıdan tahlil etmemizi mümkün kılabilecek, temel sütunları Türklük ve Türklük Sözleşmesi olan yeni bir kavramsal çerçeve öneriyorum. Türklükten, farkına varılmadan yaşanan belli görme, duyma, duygulanma, algılama, bilme ve görmeme, duymama, duygulanmama, algılamama ve bilmeme hallerini; ve yine çoğu zaman farkında olunmadan yaşanan ve normal kabul edilen bir imtiyazlar dünyasını anlıyorum. Türklüğün bu nitelikleri, Türk-olmayanlara karşı çoğu zaman koyu bir haklılık duygusu ve duyarsızlık/ilgisizlik yaratabiliyor. Burada tarif ettiğim şekliyle Türklüğün kökenleri, gayrimüslimlerin ve Türk-olmayanların oluşmakta olan Türk ulus-devletinden dışlandıkları 1910’lara ve 1920’lere gider. Türklük Sözleşmesi dediğim bu içerme ve dışlama süreci, devlet ve Türkleşmeyi kabul eden çeşitli Müslüman etnik gruplar arasındaki karşılıklı bir anlaşmadır. Yazılı olmayan Sözleşmenin hayati maddelerinden birisi, Müslüman ve Türk olmayanlara/Türkleşmeyenlere yapılanlarla ilgili herhangi bir siyaset veya bilimsel çalışma üretmenin yasak olmasıdır. Başka bir deyişle, kişi gayrimüslimlere insert ignore into journalissuearticles values(özellikle Ermenilere); ve Kürtlere yapılanlar hakkında konuşup yazmadığı sürece Türklüğün potansiyel ve reel imtiyazlarından yararlanabilecektir. Sözleşme, bu maddeye uyulmadığı takdirde çok ağır cezaların verileceğini de açıkça belli etmiştir. Bu metaforik sözleşme, modern Türkiye tarihinin ve bu tarihin içinde şekillenen kişilerin epistemolojik, psikolojik ve duygusal dünyalarının tarihsel ve maddi temellerini atmıştır. Bu makalede, Türklük ve Türklük Sözleşmesi’nden neler anladığımı daha açık hale getirmeyi ve somutlaştırmayı amaçlıyorum. Bunu yaparken, Beyazların çoğu zaman farkına varmadan faydalandığı imtiyazları inceleyen Beyazlık Çalışmaları’ndan yararlanıyorum. ABD’de 1980’lerin sonlarında ortaya çıkan Beyazlık Çalışmaları, imtiyazsızlar yerine imtiyazlılara odaklanarak, Etnisite ve Irk Çalışmaları’nı kökten bir şekilde değiştirmiştir. Yazının ikinci bölümünde ise, Türklüğün kökenlerine gidip, 1915-1925 yılları arasında Türklük Sözleşmesi’nin nasıl, neden ve kimler tarafından imzalandığını anlatıyorum.
Keywords : Türklük, Türklük Sözleşmesi, Müslümanlık Sözleşmesi, Beyazlık, Beyazlık Çalışmaları