Kadın Emeğinin Örgütlenmesini Feminist Bir Mesele Olarak Yeniden Düşünmek

Authors : Semiha ARI

Pages : 325-360

Doi:10.25064/mulkiye.1182070

View : 56 | Download : 43

Publication Date : 2023-07-08

Article Type : Research Paper

Abstract :Son yıllarda şiddetlenen ekonomik kriz ve durmaksızın artan enflasyon, sermayeyi güçlendirip emeğin payını düşüren büyüme ile birlikte sınıf uçurumunu artıran bir ekonomi karşısında milyonlarca insanın daha fazla işsizliğe ve yoksulluğa düştüğü bir dönemden geçiyoruz. Buna karşılık ülkenin birçok yerinde yükselen işçi direnişleri ve klasik sendikal harekete ilişkin bazı sorunlar işçilerin ve emeğin örgütlenmesinin geleceğine ilişkin soruları yükseltiyor. Bazı direnişlerde kadın işçilerin ön planda olmaları, emek sömürüsünün yanı sıra işyerlerinde maruz kaldıkları taciz, şiddet, mobbing ve ayrımcılığı dile getirmeleri kadın emeğinin örgütlenmesini, patriyarka ve kapitalizme ya da patriyarkal kapitalizme karşı mücadele bağlamında, feministler için ayrıca bir mesele haline getiriyor. Kadın istihdamındaki düşüş, kadınların ağırlıklı olarak güvencesiz, kayıt dışı ve düşük ücretli işlerde yoğunlaşmaları, ücretsiz ev emeğinin hâlâ büyük ölçüde kadınların sorumluluğunda olduğu gerçeği sendikaların erkek egemen yapısı ve kadın işçileri örgütlemedeki isteksizleri ile birlikte düşünüldüğünde, kadın emeği marjinalleştirilmeye devam ediyor. Türkiye’de feminist hareketin kadın emeğinin kavramsallaştırılması, politize edilmesi ve örgütlenmesi üzerine uzun yıllara dayanan bir birikimi olsa da bunun sistematik ve bütünlüklü bir politikaya dönüştüğünü söylemek güç. Oysa feminist hareketin kadınlar için ücretli çalışmada eşit pay, güvenceli ve tam zamanlı işler, bakım emeği sorumluluklarını omuzlarından alacak sosyal politika önerileri geliştirirken, kadınların ücretli çalışmada karşılaştıkları sorunlara ve kadın emeğinin örgütlenmesine dair bir politika geliştirmesine her zamankinden daha fazla ihtiyaç var. Bu çalışma, son yıllarda oluşan yeni eğilimleri ve uzun süreli sorunları birlikte düşünerek feminist hareket içinde kadın emeğinin örgütlenmesi konusundaki açmazları, olasılık ve potansiyelleri tartışmanın yanı sıra, sendikalarda kadın politikalarının feminist bir perspektifi içermesi gerektiği düşüncesinden hareketle, feminist hareketin emek hareketi ve sendikalar ile ilişkisine dair bir çerçeve sunmayı amaçlıyor.
Keywords : Kadın emeği, örgütlenme, kadın işçiler, feminist hareket, sendikalar