GAZZÂLÎ’NİN YÖNETİM ANLAYIŞINDA, HADİS VE SÜNNET KÜLTÜRÜNÜN ETKİSİ

Authors : Adil YAVUZ

Pages : 7-27

View : 16 | Download : 12

Publication Date : 2012-11-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Ebu Hamid Muhammed b. Muhammed el-Gazzâlî, Horasan vilayetinin Tus şehrinde doğdu. Kendi beldesinde, Cürcan ve Neysabur’da öğrenim gördü. Sonra Bağdat’a gitti ve Selçuklu veziri Nizamülmülk ile tanıştı. Yaşadığı dönemde Abbasi hilafeti ile Selçuklu devletinin karşılaştığı en büyük problem Şîî-İsmailî propagandaydı. Bu propagandanın merkezi, Fatımilerin kurduğu Ezher Üniversitesiydi. Gazzâlî, toplumla ilgilenen ve devlet idarecileriyle içli dışlı olan bir alimdi. Nizamülmülk onu, Nizamiye Medresesine baş müderris olarak tayin etti. Gazzâli, toplumda, siyaset, yönetim ve uluslar arası ilişkiler alanında ortaya çıkan problemlere çözüm bulmaya çalıştı. Devlet yöneticilerine yardım etti, tavsiyelerde bulundu ve –gerektiğinde- onları eleştirdi. Fıkıh, tasavvuf, kelam ve felsefe alanında bir çok eser vermiştir. Sanki o, devrinin ansiklopedisi gibiydi. Ancak Gazâli’nin eserlerini incelediğimizde, hadis alanında telif edilmiş müstakil bir kitabını görmüyoruz. O, hadislerin senedlerini zikretmez ve sıhhatine önem vermez. Hadislerden hadisçilerin değil sufilerin yaklaşımıyla yararlanır. Hadis ilmindeki eksikliğini kendisi de itiraf etmiştir. Bununla beraber onun etkisi, ilmi ve sosyal çevrelerde günümüze kadar devam etmiştir
Keywords : İmam Gazzâlî, Hadis, Yönetim, Selçuklular, Nizamülmülk