MOĞOL İSTİLÂSINDAN BAZI ÖĞRENİLMİŞ ÇARESİZLİK ÖRNEKLERİ

Authors : H Ahmet Özdemir

Pages : 21-40

View : 13 | Download : 12

Publication Date : 2010-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Öğrenilmiş çaresizlik modeli, kontrol edilemeyen olaylara maruz kalma sonucunda, tepkilerin sonuç üzerinde bir etki sağlamayacağının öğrenileceğini ve bu öğrenmenin kontrolü mümkün koşullara genelleneceğini öngörmektedir. Bu model aynı zamanda, kontrolsüzlük deneyimi neticesinde gelişen kontrol yetersizliği algısının hayatın diğer alanlarına genellenerek depresyona yol açtığını iddia eder. Tarihi kaynaklarda Moğol istilâsı sırasında yaşanan bir çok öğrenilmiş çaresizlik örneği bulunmaktadır. Meselâ, Hârizmşâh Muhammed ve daha başka yöneticiler Moğollarla savaşamamışlar, olaylara seyirci kalmışlardır. Halk ise canını kurtarmaya bile teşebbüs etmemiş, çoğu zaman tam bir çaresizlik ve teslimiyet içinde ölüme gitmiştir. Bazen bir semt veya köy halkı bir tek Moğol tarafından öldürülmüş fakat hiç direnç gösterilmemiştir. Moğolların insanları çaresizliğe sürükleyen uygulamaları sonucunda hayli ilginç ve uç hadiseler yaşanmıştır.
Keywords :