Abdulvehhâb ʿÎsâvî’nin ed-Dîvânu’l-Isbartî İsimli Romanının Teknik ve Tematik İncelemesi

Authors : Ahmet YILDIZ

Pages : 66-95

View : 16 | Download : 12

Publication Date : 2021-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Tarih içinde birey ve toplumların yaşadıkları olaylar, farklı tahkiye türünden sanatlarla ifade edile gelmiştir. Bu sanatlar içinde 17. yüzyılda ortaya çıkan roman sanatı, tarihî olayların edebî bir üslupla ifade edilebilmesine en uygun tür olarak görünmektedir. Ancak bir insan sanatı olması ve vesikalara dayanmaması nedeniyle romanın, yazarın bakış açısından arınması mümkün değildir. Bu nedenle roman, sanatsal amaçların yanında farklı maksatlarla da kullanılmıştır. Cezayir halkının yaşadıklarını roman sanatına taşıyan yazarlardan biri de Abdulvehhâb ʿÎsâvî’dir. Abdulvehhâb ʿÎsâvî 1830 yılında Cezayir’in Fransızlar tarafından işgalini ve öncesinde Osmanlı yönetimindeyken yaşananları anlatan ed-Dîvânu’l-Isbartî isimli bir roman kaleme almıştır. Bu çalışmada ed-Dîvânu’l-Isbartî isimli eser, yazarın roman sanatının kurallarını ne ölçüde kullandığını tespit edebilmek için teknik, romanda hangi konuların işlendiğini belirleyebilmek için tematik açıdan incelenmiştir. Eserin sanatsal değerinin tespit edilmesi, Arap edebiyatında roman sanatının geldiği seviyenin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma, ideolojilerin roman sanatına ne ölçüde etki edebileceğinin ortaya çıkarılması açısından önem arz etmektedir.
Keywords : Arap Dili ve Belagati, Roman, ed Dîvânul Isbartî, Abdulvehhâb ʿÎsâvî, Cezayir