TÜRKÇE TALÂK TABİRLERİ VE FIKHÎ SONUÇLARI

Authors : Pehlul DÜZENLİ

Pages : 107-140

View : 12 | Download : 12

Publication Date : 2019-01-06

Article Type : Research Paper

Abstract :İslâm aile hukukunda, evliliği sonlandırma kavramlarının başında “ talâk ” gelmektedir. Esasen Arapça bir kelime olan “ talâk ”ın Türkçe’de bilinen karşılığı “ boşamak ”tır. Sarîh ve kinâî şeklinde iki gruba ayrılan boşama tabirleri konusunda gerek Arapça’da ve gerekse Türkçe’de dil ve kültür farklılıklarına dayanan birçok kavram daha bulunmaktadır. Arapça fıkıh kaynaklarında yer alan boşama tabirlerinin Türkçe karşılıkları, tercüme eserlerde kısmen açıklanırken, toplumda tartışma konusu olan bazı kavramlar risâle çapında ele alarak değerlendirilmiş, kimi Türkçe fıkıh kitaplarında Türkçe boşama tabirleri ve fıkhî sonuçları özel bir başlık altında ele  alınarak incelenmiştir. Bu meyanda Molla Hüsrev’in insert ignore into journalissuearticles values(ö. 885/1480); Dürerü’l-hükkâm Şerhu Gureri’l-ahkâm ’ı ile İbrahim el-Halebî’nin insert ignore into journalissuearticles values(ö. 956/1549); Mülteka’l-ebhur ’unda 144 Arapça tabir tercüme edilirken –ki bir çok tabir öz Türkçe’ye tercüme edilmeden aynen tekrarlanmıştır-, Mehmet Zihnî Efendi insert ignore into journalissuearticles values(ö. 1913); Nimet-i İslâm ’ında 104, Ömer Nasuhi Bilmen insert ignore into journalissuearticles values(ö. 1971); Hukûk-i İslâmiye ve Istılâhât-ı Fıkhiyye Kamusu ’nda 116 tabire yer vermiştir. Bu çalışmada bu iki eserin yanında, Şeyhülislâm İbn Kemal’den insert ignore into journalissuearticles values(ö.940/1534);, Medenî Mehmet Nuri Efendi’ye insert ignore into journalissuearticles values(ö. 1927); kadar ki dönem arasında muhtelif şeyhüsilâm, müftü ve fetvâ emîninin fetvalarını ihtivâ eden 16 adet Türkçe fetvâ mecmûaları taranarak 280 adet tabir tespit edilmiş, Osmanlı müftülerinin bu tabirlerle ilgili fıkhî yorumları nakledilmiş, ihtilaflara sebep olan yorumların bir değerlendirmesi ile konu sonlandırılmıştır.
Keywords : Talâk, boşama, fıkıh, Osmanlı