Eyyûbî ve Memlûklu Dönemi Mısır’ında Fukâha-Siyâsî Otorite İlişkisi

Authors : Fatiha BOZBAŞ

Pages : 95-113

View : 20 | Download : 9

Publication Date : 2020-12-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Târihî süreç içerisinde İslâm coğrafyasında bulunan fıkıh havzalarının veya bu havzalarda yer alan İslâm ülkelerinin fıkıh tarihi müstakil bir şekilde ele alındığında, fıkhın gerek bir ilim ve mezhepsel olarak gelişimi, gerekse de kazâ müessesesi bağlamında söz konusu bölgenin belli tarihî dönemlerinde mevcut olan siyâsî otoritenin varlığından teessür etmiş olduğu veya siyâsî otoriteye tesir ettiği görülmektedir. Fıkhın siyasetle olan bağlantısı şüphesiz, fıkhın bir ilim olarak gelişimini sağlayan ve kazâ müessesesi çerçevesinde tatbîk edilme selâhiyetini elinde tutan belli bir coğrafya dilimindeki fukahâ ile siyâsî otorite arasındaki arasında da belli bir ilişkinin varlığını ortaya koymaktadır. Nitekim mevzu Mısır özelinde, ülkenin fethinden günümüze kadarki fıkıh tarihini kapsayan on dört asırlık uzun zaman dilimi çerçevesinde değerlendirildiğinde; İslamlaştığı ilk yüzyıllardan istikbale gidildikçe, Mısırlı fukahâ ile belli yüzyıl aralıklarıyla tağayyur eden siyâsî otoriteler arasında sıkı bir ilişkinin varlığı göze çarpmaktadır. Bu çalışma, Mısırlı sünnî fukahânın siyâsîlerle ilişkisinin keyfiyyetini ele alarak, bu ilişkinin ilk kez açık bir şekilde yoğunluk kazandığı Eyyûbîler ve akabindeki Memlûkler dönemi çerçevesinde tesir-teessür bağlamında nasıl bir seyre sahip olduğunu târîhî veriler ışığında ortaya koymayı ve değerlendirmeyi amaçlamaktadır. 
Keywords : Mısır, fukahâ, siyâsîler, Eyyûbîler