Hemodiyaliz Tedavisi Uygulanan Hastalarda Umut, Psikolojik Dayanıklılık ve Yaşam Kalitesi Arasındaki İlişki/ Relationship Between Hope, Psychological Resilience, and Quality of Life in Patients Undergoing Hemodialysis Treatment

Authors : Daoud Alehemır Amne, Zülfünaz Özer

Pages : 1-13

Doi:10.47565/ndthdt.2025.92

View : 26 | Download : 42

Publication Date : 2025-01-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bu çalışma, hemodiyaliz tedavisi uygulanan hastalarda umut, psikolojik dayanıklılık ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Betimsel ve kesitsel olan bu çalışma, Eylül-Aralık 2023 tarihleri arasında İstanbul’da bulunan iki diyaliz ünitesinde tedavi gören 239 hemodiyaliz hastası ile yapılmıştır. Elde edilen veriler, Kişisel Bilgi Formu, Sürekli Umut Ölçeği, Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği ve Böbrek Hastalığı Yaşam Kalitesi Ölçeği kullanılarak yüz yüze görüşme ile toplanmıştır. Bulgular: Hastaların yaş ortalaması 63,65±11,46 yıl, diyaliz alma süreleri ortalaması 5,17±2,96 yıl olup %59’u erkek, %90’ı evli, %42,3’ünün okur yazar olmadığı, %41’inin ev hanımı, %79,9’unun geliri giderine eşit olduğu, %89,5’inin genel sağlık durumlarının iyi olduğu görülmüştür. Sürekli Umut Ölçeği, Alternatif Yollar Düşüncesi ve Eyleyici Düşünce alt boyutları puan ortalamaları sırasıyla 21,86±6,02, 18,10±5,92, 39,96±10,24, Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği puan ortalaması 41,21±5,84’tür. Böbrek Hastalığı Yaşam Kalitesi Ölçeği alt boyutları puan ortalamaları, Semptom/Problemler Listesi 26,95±5,66, Böbrek Hastalığı Yükü 55,98±11,50, Böbrek Hastalığının Etkisi 21,34±2,88, Fiziksel Sağlık 52,43±8,46, Mental Sağlık 47,40±10,25’tir. Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği ile Alternatif Yollar Düşüncesi, Eyleyici Düşünce ve Sürekli Umut Ölçeği arasında pozitif yönlü istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmıştır. Alternatif Yollar Düşüncesi ile Fiziksel Sağlık arasında pozitif yönlü, Semptom/Problem Listesi arasında negatif yönlü istatistiksel olarak anlamlı düzeyde ilişki bulunmuştur. Sonuç: Umutları ve psikolojik dayanıklıkları orta, yaşam kaliteleri düşük bulunmuştur. Ayrıca hastaların umutları artıkça psikolojik dayanıklılıkları artmaktadır. Normal ya da zorlu şartlar altında istenen amaçlar için başarılı planlar yapabilen/yollar üretebilenler daha az semptom deneyimlemekte ve fiziksel sağlıkları daha iyi olmaktadır.
Keywords : Hemodiyaliz, Hemşirelik, Psikolojik Dayanıklılık, Umut, Yaşam Kalitesi