Moleküler Toksikoloji ve “Omik” Teknolojileri

Authors : Ceren BÖRÇEK KASURKA

Pages : 42-55

Doi:10.17100/nevbiltek.450764

View : 19 | Download : 11

Publication Date : 2019-06-30

Article Type : Review Paper

Abstract :Toksikoloji,  bir organizmada kimyasal, fiziksel, veya biyolojik ajanlara maruziyetin sebep olduğu fenotipik değişiklikler üzerine odaklanmıştır. Moleküler toksikoloji terimi ise çeşitli malzemelerin, ilaçların, kimyasal maddelerin, toksinlerin vs  fonksiyonel mekanizmalarının anlaşılması için moleküler ve hücresel biyolojinin, hücresel ve biyokimyasal seviyelerde kullanılmasına karşılık gelmektedir. 1980’lerde moleküler biyoloji araçlarının geliştirilmesine paralel olarak, toksikoloji dahil olmak üzere biyolojik bilimlerde bir dönüşüm başlamıştır. Aynı zamanlarda yayınlanan, “Toksikoloji molekülere kaymaktadır” başlıklı bir makale, toksikolojinin çağa adapte olduğunu göstermektedir. Bu gelişmelerin ardından toksikologlar zehirli bir maddenin DNA’nın yapısı, fonksiyonu ve insert ignore into journalissuearticles values(hedef); gen ekspresyonu üzerindeki etkilerini araştırabilir, toksik cevabı düzenleyen genleri klonlayabilir ve “omik” teknolojilerden insert ignore into journalissuearticles values(genomik, proteomik, metabolomik, interaktomik);, epigenetikten, sistem biyolojisinden, hesaplamalı bilimlerden ve in vitro   biyolojiden elde edilen bilgileri harmanlayabilir hale gelmiştir. Günümüzde kullanılmakta olan 100.000`e yakın kimyasal madde mevcuttur ve bunların sadece küçük bir kısmının toksikolojik değerlendirmesi yapılmıştır. Dolayısıyla, bilim adamları bu maddeleri taramak ve etki tespit etmek için alternatif yaklaşımlara ihtiyaç duymaktadırlar. Sonuç olarak toksikoloji, kendisini hızla daha bütünsel bir bilimsel disipline dönüştürmektedir. Bu çalışmanın amacı ise teknolojik gelişmeler ışığında toksikolojik çalışmalara genel bir bakış sunmaktır.
Keywords : Toksikoloji, Moleküler toksikoloji, Toksikogenomik