MOĞOL İSTİLÂSI DÖNEMİNDE NEFESİ BALKANLAR’A ULAŞAN İKİ TÜRKMEN ŞEYHİ/BABASI HACI BEKTÂŞ-I VELÎ VE SARI SALTUK

Authors : Ayşe Dudu KUŞÇU, Nagehan VURGUN

Pages : 91-103

Doi:10.30783/nevsosbilen.1023746

View : 20 | Download : 12

Publication Date : 2021-12-22

Article Type : Research Paper

Abstract :XIII. Yüzyılda Cengiz Han ile başlayan Moğol istilâsı; Asya ve Avrupa’yı derinden etkilemiş, pek çok insanı hayattan kopardığı gibi çoğunu da yersiz yurtsuz bırakmıştır.1218-1221 yılları arasında gerçekleşen Türkistan istilâsı ise, doğrudan doğruya Türklüğün kaderini yeniden çizmiştir. Bu istilâ sonrasında Türkistan’dan Anadolu’ya akın akın gelen kalabalık Türk nüfusu; başlangıçta büyük zorluklara maruz kalsa da kendi kültürlerini, millî benliklerini korumayı hatta daha ileri taşımayı başarmışlardır. Bu çalışmamızda Anadolu’da Türk kültürünün yerleşmesinde ve yeşermesinde büyük rol oynayan, eski Türk gelenekleri ile İslâmi ögeleri bağdaştırmada eşine rastlanmayan bir Türkmen şeyhi; Hacı Bektâş-ı Velî ve onun öğretilerini sınırları aşarak Balkanlar’a taşıyan halifesi Sarı Saltuk’un faaliyetleri konu edinilecektir. Bu iki Türkmen şeyhinin menkıbevi hayat hikayesinden ziyade Anadolu’nun ve Balkanlar’ın Türkleşmesine ve İslamlaşmasına olan katkıları, her ikisinin ortak yanları ve Osmanlı’ya uzanan etkileri dönemin kaynaklarına dayanmak suretiyle ele alınacaktır.
Keywords : Hacı Bektâş ı Velî, Sarı Saltuk, Horasan Erenleri,