HACI BEKTAŞ VELİ MENAKIBNÂMELERİNDE AĞAÇ KÜLTÜ “HIRKA DAĞI ÖRNEĞİ”

Authors : Kürşat KOÇAK

Pages : 49-57

Doi:10.30783/nevsosbilen.978909

View : 20 | Download : 19

Publication Date : 2021-12-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Hacı Bektaş Veli Türkistan’da dünya’ya gelmiştir ve İslam dini öğretileri çerçevesinde bir eğitim almıştır. Hacı Bektaş Veli eski Türk Alperen geleneği içerisine Anadolu’ya gazi olarak gelmiş ve buradaki inanç boşluğunu doldurmuştur. Anadolu’ya ayak basmasından sekiz yüzden fazla yıl geçmesine rağmen etkisi günümüzde devam etmekte ve türbesi Türkiye’deki en önemli ziyaret merkezlerinden birisidir. Ancak Hac Bektaş Veli’nin menkıbelere göre ilk Semâ’ya durduğu ve çile çıkardığı yer Hırka dağıdır. Hırka dağ Nevşehir’in Hacıbektaş ilçesi ile Gülşehir ilçesinde bulunan ve zamanında bol miktarda ardıç ağaç’ının yetiştiği bir dağdır. Eski Türk inancında hem dağ hem de ağaç kültü mevcuttur. Ardıç ağacı ise Eski Türk kült inancında kayın ağacından sonra ikinci kutsal ağaçtır. Hırka dağı Hacı Bektaş Veli Menakıpnamelerinde dağ Ağaç Kültü’nün geçtiği mekândır ancak günümüzde bu durum yeterince bilinmemektedir. Hırka dağı Gülşehir halkı tarafından bilinen ve zaman zaman çıkılan bir mesire alanıdır. Ancak bu durumun kökünde yüzyıllar öncesinden gelen kült inançlar etkili olmalıdır.
Keywords : Hacı Bektaş Veli, Hırka dağı, Ardıç Ağacı, Gülşehir