BİTCOİN VE ETHEREUM’UN TÜRKİYE’DEKİ FİYAT DİNAMİKLERİ KARŞILAŞTIRMASI

Authors : Serdar ÖZTÜRK, Hüseyin DEMİRHAN

Pages : 2110-2119

Doi:10.30783/nevsosbilen.970961

View : 24 | Download : 9

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Sanal Kripto Para kavramı Bitcoin ile birlikte 2009 yılında dikkat çekmeye başlamış ve özellikle 2013 yılındaki fiyat artışı ile popülaritesi artmıştır. Sanal Kripto Para birimlerinin ilki ve öncüsü olan Bitcoin ile 2. En büyük piyasa değerine sahip olan Ethereum tasarımsal yapıları ve amaçları bakımından birbirlerinden oldukça farklıdır. Sanal bir para birimi olması için tasarlanan Bitcoin ile üzerinde akıllı kontratlar çalışmasına olanak vermek için tasarlanan Ethereum birçok alanda olduğu gibi iktisat alanında da oldukça dikkat çekmiş ve literatürde birçok çalışmaya konu olmuştur. Bu çalışmanın amacı Türkiye GSYH’sı, M2 Tanımı ile para arzı ve tüketici güven endeksinin Bitcoin ve Ethereum fiyatına olan etkilerini karşılaştırmalı olarak tahmin etmektir. Bu amaçla, Bitcoin ve Etherum’un Türk Lirası cinsinden fiyatlarını bağımlı değişken alan iki farklı model kurulmuştur. Kurulan modeller, Ocak 2016 ile Aralık 2020 dönemini kapsayan aylık veriler kullanılarak, zaman serisi analizi kapsamında, Johansen Eşbütünleşme Testi ve Tam Uyarlanmış En Küçük Kareler Yöntemi insert ignore into journalissuearticles values(FMOLS); kullanılarak uzun dönemde sınanmıştır. Yapılan analizin sonucunda hem Bitcoin hem de Ethereum’un Türk lirası cinsinden fiyatları, GSYH ve tüketici güven endeksi ile pozitif ilişkili, M2 para arzı ile negatif ilişkili bulunmuştur. Çalışmanın bulgularından bir diğeri ise toplam piyasa değeri Bitcoin’e göre daha düşük olan Ethereum’un tüm değişkenlerden daha çok etkilendiğidir. Elde edilen sonuçlar bu çalışmanın türetildiği Yüksek Lisans Tezindeki bulgular ile örtüşmekte ve birbirini desteklemektedir.
Keywords : Bitcoin, Kripto para, Ethereum, FMOLS, Johansen Eşbütünleşme Testi