Buda`nın kalbi: Zen estetiğinde doğanın anlamı ve çay töreni

Authors : İbrahim Soner Özdemir

Pages : 347-357

Doi:10.30783/nevsosbilen.1522383

View : 95 | Download : 64

Publication Date : 2024-12-20

Article Type : Research Paper

Abstract :ÖZ Bu makale Japon çay töreninin çeşitli yönlerini çağdaş Japoncada doğa anlamına gelen shizen kelimesinin kendi kendine öylece ortaya çıkma anlamı aracılığıyla incelemektedir. Kelimenin bu anlamı çay töreninin “yokluk” düşüncesi üzerine kurulu olan estetik mantığını açık hale getirmektedir. Bu mantık kendi kendine öylece ortaya çıkan boş bir zihin ve kalp, kendi kendine öylece ortaya çıkan doğa ve bunların bir başkasıyla paylaşılması şeklinde birbirinden ayrılmayan üç uğraktan oluşan bir yapı ortaya koymaktadır. Çay evi mimarisinin çeşitli özelliklerinde, çay töreninde kullanılan ünlü nesnelerde, çay hazırlamada izlenen kural ve davranış kalıplarında ve çay töreninin çeşitli estetik ideallerinde bu mantık açık bir biçimde kendini göstermektedir. Shizen’in anlamını temel alan böyle bir inceleme bir yandan çay töreninin Zen Budizmi’yle bağlantısını, çay törenindeki insan ve doğa, etik ve estetik arasındaki ilişkileri, çay töreniyle ilgili anlatılar arasındaki tutarlılığı yeni bir bakışla değerlendirmeyi sağlarken bir yandan da Türkçedeki çay törenini tanıtan az sayıdaki çalışmaya çay töreninin tanımlayıcı niteliklerini Japon felsefesinin ve felsefi estetiğin bakış açısından ele alarak katkıda bulunmaktadır.
Keywords : Çay töreni, Japon estetiği, shizen, Zen Budizmi, Doğa estetiği