Eski Yunan’da bir vatandaşlık örneği: Atina

Authors : Nefel Delil

Pages : 2152-2177

Doi:10.30783/nevsosbilen.1512502

View : 528 | Download : 415

Publication Date : 2024-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, Eski Yunan anakarasının önde gelen bir polisi olan Atina’da politeia (vatandaşlık) kavramının tanımı, ortaya çıkışı, tarihsel gelişimi ve uygulamalarını ele almaktadır. Buna paralel olarak Attika’da polites (vatandaş) teriminin kapsamı ve bu kapsam dışında kalan çocuk, kadın, yabancı, köle gibi gruplar sahip oldukları ve olmadıkları haklar doğrultusunda incelenmiştir. Makalede Atina vatandaşlarının sahip olduğu hak ve ayrıcalıklar, vatandaşlık kaydı ile ilgili prosedürler, vatandaşlık haklarının kaybı, vatandaşlık bağışları ve Atina vatandaşlarının kolonilerdeki durumu hakkında bilgiler de yer almaktadır. Ayrıca vatandaş olmayanların bireysel veya kitlesel olarak resmi ve gayri resmi yollarla nadiren de olsa vatandaşlık haklarını edinebildikleri gibi konulara ve tartışmalara önceki çalışmalara nazaran daha geniş anlamda değinen bu çalışma, vatandaşlık hukuku alanına önemli katkılar sunmaktadır. Konu bağlamında modern kaynaklardan olduğu gibi Platon, Aristoteles, Ksenophon, Demosthenes, Plutarkhos, Sicilyalı Diodorus ve Aeschines gibi antik yazarların eserlerinden yararlanılmıştır. Drakon’dan Perikles’in vatandaşlık yasasına pek çok yasa koyucu ve dönemin öne çıkan devlet adamlarının ilgili kavrama getirdikleri katkılara da yer verilmiştir. Kökenini Antik Yunan’dan alan demokrasi kavramıyla birlikte gelişen vatandaşlık kavramı sahip olduğu değeri, ona erişimin kısıtlı olması durumundan almaktaydı. Zamanla Atina’da meydana gelen olaylar neticesinde vatandaşlık haklarının daha geniş kitlelere yayıldığı ve bu nedenle değerini kaybettiği görülür.
Keywords : Politeia, Polites, Atina Vatandaşı, Perikles Yasası, Vatandaşlık Hukuku