DEMOKRASİ VE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Authors : Derya ÖZ

Pages : 133-149

Doi:10.51541/nicel.1030879

View : 11 | Download : 10

Publication Date : 2021-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Ekonomik büyüme kavramı ülkeler için oldukça önemli bir yere sahiptir. Bir ülkenin gelişmişliği söz konusu olduğunda, o ülkenin ekonomik yapısı da incelenen unsurlar arasındadır. Ülkelere ilişkin gelişmişlik düzeyleri belirlenirken ekonomik yapı dışında bazı demografik, coğrafik, sosyal ve kültürel alanlardaki gelişmelerin de etkisi vardır. Demokrasi de ülkelerin gelişmişlik düzeyinde etkili olan etmenler arasındadır. Bir ülkede politik hakların ve sivil özgürlüklerin yani demokrasinin varlığının, ülkelerin gelişmişlik düzeyi üzerinde etkili olup olmadığı literatürde birçok çalışmada konu olarak ele alınmıştır. Bu çalışmaların bazılarında demokrasinin ekonomik büyüme üzerinde olumlu etkisi olduğu görülürken, bazılarında da olumsuz yönde etkisi olduğu ileri sürülmüştür. Bunlara ek olarak bazı çalışmalarda da ülkelerin ekonomik büyümesinde demokrasinin etkisinin nötr olduğu sonucuna varılmıştır. Yapılan çalışmada Türkiye’de demokrasi insert ignore into journalissuearticles values(DEM); ile büyüme insert ignore into journalissuearticles values(GDP); arasındaki ilişki incelenmekte ve Freedom House indeksi için 1972-2018 dönemi, Polity IV indeksi için de 1965-2018 arasındaki dönemi kapsayan yıllık veriler kullanılmaktadır. Bu çalışmada ülkelerin demokrasi düzeylerini gözlemlemekte yardımcı olan Freedom House ve Polity IV demokrasi indeksleri kullanılmaktadır. Türkiye’nin büyüme değerini göstermek için ise GDP değişkeni kullanılacaktır. Bu modelin bilgisayar uygulaması için E-views 10.0 programı ile çalışılmıştır. Bu çalışmada demokrasi ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin nedensellik boyutunu incelemek için Toda ve Yamamoto tarafından 1995 yılında geliştirilen Toda-Yamamoto nedensellik testi tercih edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, ülkelerin demokrasi düzeylerinin ölçülmesine ilişkin olarak kullanılan Polity IV ve Freedom House indekslerinin, ekonomik büyüme üzerinde herhangi bir etkisinin olmadığı görülmektedir. Dolayısıyla Türkiye için ele alınan dönemlerde Freedom House ve Polity IV indeksleri ile ekonomik büyüme arasında bir ilişki bulunamamış ve literatürde yer alan şüpheci yaklaşımı destekleyici sonuçlar elde edilmiştir.
Keywords : Demokrasi, Ekonomik Büyüme, Freedom House, Nedensellik, Polity I