BEŞERİ SERMAYE VE EKONOMİK BÜYÜME İLİŞKİSİ: ARDL EŞ- BÜTÜNLEŞME VE GRANGER NEDENSELLİK TESTİ, 1988-2019

Authors : Emircan KOÇ, Ahmet ATAKİŞİ

Pages : 82-97

Doi:10.52122/nisantasisbd.941428

View : 16 | Download : 8

Publication Date : 2021-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Ekonomik büyüme, ülke ekonomilerinin belirli bir dönemde sağladığı mal ile hizmet üretimindeki miktar artışı olarak tanımlanmaktadır. Ekonomik büyümenin ölçümü ile nedenlerinin tespitine yönelik literatürde birbirinden farklı çok fazla çalışma bulunmaktadır. Gelişmişliğin bilinmezlerinin tespitine yönelik araştırmaların sayısı da gün geçtikçe artmaktadır. Ekonomi politikalarının şekillendirilmesinde ve makro planların yapılmasında, ayrıca sermaye akışlarının yönlendirilmesinde, ülkelerin gösterdiği ekonomik büyüme performanslarının analizi, yatırımcılar açısından da ilgi uyandırmaktadır. Büyümenin oluşumunda yapılan araştırmalara katkı sağlamak amacıyla, fiziki sermayenin gelişimine etkileri bakımından, beşeri sermayenin analizi de dikkat çekici bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Çalışma kapsamında ekonomik büyümenin kaynaklarından biri olarak görülen beşeri sermayenin etkileri, Türkiye Ekonomisi özelinde ve 1988-2019 yılları arasında edinilen verilerle değerlendirilmiştir. İki kavram arasındaki ilişki, ARDL Eş Bütünleşme ve Granger Nedensellik testleri kapsamında incelenmiştir. Araştırma süreci neticesinde edinilen sonuçların, literatürdeki bulgularla ilgili tespit edilen ortak yönleri de ayrıca vurgulanmıştır. Bu bağlamda, beşeri sermaye yoğunlaşmasının, fiziki sermaye oluşumunu pozitif yönde etkilediği görülmüştür. Bununla birlikte bürüt sermaye oluşumuyla, Gayrisafi Yurtiçi Hasıla insert ignore into journalissuearticles values(GSYH); arasında da çift yönlü bir nedensellik olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, beşeri sermayeden, bürüt sermaye ile GSYH’ya doğru olan ve tek yönlü bir nedensellik bulgusuna ulaşılmıştır.
Keywords : Ekonomik büyüme, Beşeri Sermaye, Fiziki Sermaye