DIŞ TİCARET DENGESİ RASSAL MI HAREKET EDİYOR? YAPISAL KIRILMALAR VE ORTAK FAKTÖRLER ALTINDA G20 ÜLKELERİNDEN KANITLAR

Authors : Mehmet Altuntaş, İzzet Ulvi Yönter

Pages : 280-292

Doi:10.52122/nisantasisbd.1557355

View : 17 | Download : 43

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Cari işlemler hesabının sürdürülebilirliği hem gelişmekte olan hem de gelişmiş ülkeler için makroekonomik istikrarın sağlanması açısından son derece önemlidir. İktisatçılar arasında güncelliğini koruyan ve makroekonomik bir bulmaca haline gelen bu konu birçok farklı yöntemle araştırılmaktadır. Bu çalışmanın temel amacı ekonometrik yöntemlerdeki güncel yaklaşımlardan yararlanarak G-20 ülkelerinde cari hesabın sürdürülebilirliğini 1996-2022 örneklem dönemi için incelemektir. Çalışmada sürdürülebilirlik, cari işlemler hesabın milli gelire oranı (CA/GDP) değişkeni için analiz edilmektedir. Literatürden farklı olarak, cari işlemler hesabının sürdürülebilirliği, ortak faktörler altında keskin ve Fourier kırılmaları dikkate alan PANIC panel birim kök testleri ile incelenmektedir. Ampirik bulgular ilk olarak panel boyutunda incelendiğinde, yapısal kırılmaların keskin formda modellendiği PANIC testi sonucuna göre CA/GDP’ye gelen şoklar kalıcı olurken, kırılma hakkında önsel bilgiye ihtiyaç duymadan her türlü formdaki yapısal kırılmayı modelleyebilen Fourier kırılmalı PANIC testi sonucuna göre şokların geçici olduğu görülmektedir. Sonuçlar kesit bazında incelendiğinde ise keskin kırılmalı PANIC testine göre 4 ülke, Fourier kırılmalı PANIC testine göre ise 10 ülke için cari işlemler hesabının sürdürülebilir olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Bulgular, G-20 ülkelerinde dış ticaret dengesindeki şokların hem panel boyutunda hem de kesit boyutunda yapısal kırılmaların türüne göre (keskin/yumuşak) farklılaştığını göstermektedir. Bu sonuçlar, G-20 ülkelerindeki ülkelerin cari işlemler dengesizliği kaynaklı sorunlar ile karşı karşıya olup olmadıkları göstermesi bakımından önemli olmaktadır.
Keywords : G-20 ülkeleri, Sürdürülebilirlik, Cari işlemler açığı, Panel veri, Birim kök