TÜRKİYE’DE PSİKOLOJİ ALANINDA DEMANS TANISI OLAN BİREYE BAKIM VEREN AİLE ÜYELERİNE YÖNELİK YAPILAN LİSANSÜSTÜ TEZLERİN İNCELENMESİ

Authors : Elçin Yorulmaz

Pages : 782-799

Doi:10.52122/nisantasisbd.1548772

View : 30 | Download : 52

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Demansın bireyin günlük yaşamını sürdürmesini etkileyen yapısı nedeniyle bu süreçte bakım verenlere ihtiyaç duyulmaktadır. Bakım vermenin bakım verenlerin yaşamları üzerinde pek çok etkisi bulunurken, alanyazında olumsuz etkilerin önemli bir yer kapladığı görülmektedir. Bakım vermenin bakım verenler üzerindeki bu etkileri ve bakım alanlar için ne kadar önemli oldukları göz önünde bulundurulduğunda bakım verenlere yönelik çalışmaların önemli olduğu düşünülmektedir. Bu çalışma kapsamında da daha önceki çalışmalarda makalelerin incelenmesinden yola çıkılarak, Türkiye’de psikoloji alanında demans tanısı olan bireylere bakım veren aile üyeleri ile ilgili yapılmış lisansüstü tez çalışmalarının ele alınması amaçlanmıştır. Retrospektif tanımlayıcı bir araştırma olan bu çalışmada, 2003-2024 yılları arasında demans tanısı olan bireylere bakım verenlere dair lisansüstü tezler “bakım veren”, “caregiver”, “family caregiver”, “bakım veren aile üyeleri” anahtar kelimeleri ile taranmıştır. Bu taramanın sonucunda, 2011-2021 yılları arasında yapılmış 11 lisansüstü teze ulaşılmıştır. Araştırmaya dahil olan 11 tezin, 9’u yüksek lisans (%81.82), 2’si doktora tezidir (%18.18). Ayrıca, çalışmaların 2’sinde (%18,18) müdahale çalışmasının yapıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Son olarak, ele alınan lisansüstü tez çalışmaları alanyazın bağlamında tartışılmış olup, gelecek çalışmalar için önerilere yer verilmiştir.
Keywords : Demans tanısı olan bireylere bakım veren aile üyeleri, psikoloji, lisansüstü tezler