Varlığın açımlanışı olarak ayna-göz imgesi: Marina Abramovic “the artist is present” ve Rasin Arsebük portreleri

Authors : Melis BOYACI

Pages : 69-80

View : 21 | Download : 11

Publication Date : 2022-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Felsefenin temel sorusu geçmişten bugüne farklı şekillerde de olsa “Varlık’ın ve var oluşun ne olduğu, amaçlılığı ve anlamı” üzerinde şekillenmiştir. Tüm bu sorular insanın kendini ve çevresini anlamlandırma çabalarının sonucu ve yön vericisidir. Varlık felsefesi insert ignore into journalissuearticles values(ontoloji); adı altında sorulan bu sorular varlıkla öz arasındaki ilişkiyi sorunsallaştırır. Martin Heidegger Antikçağ’dan beri gelen “varlık nedir?” sorusunun “varlığın anlamı”nın üstünün örtülmesine neden olduğunu dile getirmiş ve “Varlık’ın anlamı” sorusunu merkezine almıştır. Bu anlamda Heidegger varlığın hakikatini sorunsallaştırmış; bu doğrultuda da varlığın zamansallığını özellikle vurgulamıştır. Heidegger varlığın zamansal olduğunu vurgularken onun tarihselliği üzerinde durmaktadır. Diğer deyişle Heidegger insanın geçmişi, bugünü ve geleceği ile bütün bir varlık olarak var olduğunu ve bu zamansallığın insanın ontik varlıktan ontolojik varlığa doğru geçişini sağladığını belirtmektedir. Gözler insanın etrafındaki şeyleri ve olayları algılamasını, ilişki kurmasını sağlayan birincil duyu organıdır. Bununla beraber, göz ve yüz ise birçok gelenekte varlığın anlamının yansıdığı yer olarak kabul edilmektedir. Yüz ve özellikle gözler ruhun diğer deyişle hakikatin yansıdığı penceredir. Yüz/gözler benliğin yansıdığı küçük evrenler olarak görülmektedir. Makalede yüzü ve gözleri merkezine ele alan ve varlığın hakikatine dair yolculuğa çıkaran farklı coğrafyalardan iki sanatçı ele alınmıştır. Bu sanatçılardan biri Sırp asıllı performans sanatçısı Marina Abramovic’tir ve makalede gözleri merkezine alan performansı “The Artist is Present” üzerinden incelenmiştir. Diğeri ise Türk ressam Rasin Arsebük’tür ve yüzlerinde odak oluşturan devasa göz-evren resimleri üzerinden ele alınmıştır.
Keywords : Ontoloji, sanat, göz, Marina Abramovic, Rasin Arsebük