İran’ın Nükleer Enerji Programı’nın Sınırlandırılmasına İlişkin Kapsamlı Ortak Eylem Planı (2015) ve İran-Rusya İlişkileri

Authors : Nurhan HACIOĞLU

Pages : 126-145

View : 20 | Download : 15

Publication Date : 2019-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :11 Eylül sonrası İran’ın nükleer enerji programı uluslararası bir krize dönüşmüştür. Ancak İran, uluslararası kamuoyunda kendisine yönelik baskılara rağmen nükleer enerji programından vazgeçmemiştir. 2000’li yılların başlarından itibaren ortaya çıkan bu kriz Rusya İran ilişkilerinde olumsuz bir etkiye neden olmamıştır. Rusya İran’a nükleer programını geliştirmesi için yaptığı yardımlara devam etmiştir. 2015 yılında P5+1 ülkeleri ve İran arasında imzalanan Kapsamlı Ortak Eylem Planı’nın insert ignore into journalissuearticles values(KOEP); temel noktalarından biri İran’ın nükleer enerji gelişimini on yıllık bir süre için sınırlandırmış olmasıdır. Ancak İran on yılın sonunda kendisine yönelik yaptırım ve ambargolardan kurtulmuş bir ülke olarak Rusya’ya özellikle enerji ve gaz ihracı noktasında bölgesel bir rakip olabilecektir. Bu bağlamda çalışmanın odak noktası, bütün bunlar göz önünde bulundurularak iki ülkenin KOEP sonrası iyi ilişkilerinde değişme olup olmayacağını analiz etmektir. Çalışma belli sorulara cevap aramaktadır: Rusya KOEP’e nasıl bakmaktadır? Rusya neden kendisine rakip olabilecek bir İran’ı göze almaktadır? 2015 sonrası dönemde Rusya-İran ilişkilerinde değişiklik olmuş mudur? Ortaya çıkan sonuçlara göre KOEP`in Rusya-İran ilişkilerine herhangi bir olumsuz etkisi olmamıştır.
Keywords : İran, Rusya, Kapsamlı Ortak Eylem Planı, Nükleer Enerji, NPT