Büyük İskender’in Baktria ve Sogdiana Bölgelerindeki Seferleri Kapsamında İskitlerle Siyasi İlişkileri Üzerine Değerlendirmeler

Authors : Muzaffer Demir

Pages : 425-457

Doi:10.33469/oannes.1459325

View : 80 | Download : 123

Publication Date : 2024-09-25

Article Type : Research Paper

Abstract :III. Dareios, MÖ 331 yılında Gaugamela Savaşı’nda yenilgiye uğradıktan sonra Büyük İskender’in ordusuyla Ekbatana’daki sarayına yaklaştığı haberini almış ve Baktria satraplığına geri çekilmiştir. Yeniden toparlanarak karşı koyma sürecinde ordusu içinde huzursuzluklar belirmiş ve en yakın komutanı Bessos ve yanındakilerin ihanetine uğrayarak öldürülmüştür. İskender bu ihanetin baş lideri Bessos’un da peşinden gitmeye karar vermiştir. Ordusuyla MÖ 329 yılında Baktria Bölgesi’ne girmiştir. Bessos, meydan savaşı yapmaya cesaret edemeyerek Oxos Nehri’nin ötesine çekilmiş, Sogdiana yerel beyleri ve daha kuzeydeki İskitli müttefiklerinin de desteği ile gerilla savaşı yürütmeye karar vermiştir. İskender’in kararlılığını gören ve kendi bölgelerini de talan etmesini istemeyen yerel beyler Bessos’a da ihanet etmişler ve onu İskender’e teslim etmişlerdir. Buna rağmen sıranın kendilerine de geleceğini düşündüklerinden Spitamenes liderliğinde Baktrialı, Sogdialı ve İskitlerden oluşan ortak bir ayaklanma cephesi kurulmuştur. İskender, MÖ 327 yılına kadar devam eden ayaklanmaları bastırmada büyük zorluklarla karşılaşmış, her ne kadar India Seferi öncesinde önemli ölçüde etkisiz hale getirilseler de bölgede tam anlamıyla bir hakimiyet ve istikrar sağlanamamıştır. Şimdiye kadar yapılan günümüzdeki modern çalışmalarda İskitlerin bu ayaklanmalar esnasında oynadıkları rolün detaylı bir şekilde açıklanmadığı görülmektedir. Bu çalışmada İskitlerin savaş taktikleri ve bazı önemli diplomatik manevralarıyla İskender ve ordusunun tam bir zafer elde edememesinde önemli bir etken olduğu görüşü savunulmaktadır.
Keywords : İskender, İskitler, Baktria, Sogdiana, Spitamenes