TÜRKİYE’DE ZORUNLU KARŞILIK ORANININ KALKINMA VE YATIRIM BANKALARININ KÂRLILIĞINA ETKİSİ

Authors : Esat Atalay, Yasemin Mağın

Pages : 154-173

View : 112 | Download : 145

Publication Date : 2024-02-08

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye’de 2012Q1-2021Q4 dönemi arasında zorunlu karşılıkların bankaların karlılığı üzerindeki etkisi çeyrek veriler kullanılarak analiz edilmiştir. Bu amaçla serilere ait birim kök testi sınaması yapılarak serilerin birinci farkta durağan olduğu sonucuna varılmıştır. Durağanlık sınaması sonrasında uygun gecikme uzunluğu belirlenerek VAR analizi gerçekleştirilmiştir. Değişkenler arasında otokorelasyon probleminin olmadığı Otokorelasyon-LM testi ile ispatlanmıştır. VAR modeline ait değişen varyans sorununun olmadığı White Değişen Varyans (Heteroskedasticity) testi ile ortaya çıkmıştır. VAR modelinin istikrarlı olup olmadığının tespiti için AR karakteristik polinomunun ters kökleri ( Inverse Roots of AR Characteristic Polynomial) testi kullanılmıştır ve istikrarlı bir yapıda olduğu tespit edilmiştir. VAR modelinin kurulmasından sonra VAR Granger Nedensellik analizi ile kısa dönemde zorunlu karşılık oranından banka karlılığına doğru nedenselliğin var olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Yani bu sonuca göre, kısa dönemde zorunlu karşılık oranının banka karlılığını etkilediği ifade edilebilir. Bununla birlikte banka karlılığı zorunlu karşılık oranının Granger nedeni olmadığını belirten boş hipotezin kabul edildiği dolayısıyla kısa dönemde banka karlılığının zorunlu karşılık oranını etkilemediği sonucuna varılmıştır. Ayrıca çalışmada eşbütünleşme testi neticesinde zorunlu karşılık oranları ile banka karlılığı arasında uzun dönemde en az 1 tane eşbütünleşik vektörün varlığına ulaşılmıştır.
Keywords : Zorunlu Karşılık Oranı, Yatırım Bankaları, Kalkınma Bankaları, VAR analizi