Pay senedi piyasalarında fiyat balonu: Mali kuruluşlar üzerine bir uygulama

Authors : Ercüment Doğru

Pages : 229-242

Doi:10.55580/oguzhan.1602922

View : 73 | Download : 103

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bir varlığın piyasa fiyatının temel ekonomik değerinden sapma göstererek ciddi bir şekilde yükseldiği durumu ifade eden fiyat balonu; aşırı talep, psikolojik faktörler, sürü davranışı gibi irrasyonel yatırımcı davranışları sonucu ortaya çıkmaktadır. Fiyat balonları patladığında varlığın fiyatında hızlı bir düşüş yaşanmakta, yatırımcılar için önemli kayıplara neden olabilmektedir. Dolayısıyla fiyat balonlarını tespit etmek ve nedenlerini anlamak yatırımcılar ve piyasa düzenleyicileri için önemlidir. 05.01.2020 ile 29.09.2024 dönemi haftalık kapanış fiyatlarının kullanıldığı çalışmada, BIST’te işlem mali kuruluşların yer aldığı ana sektör endeksi olan BIST Mali endeksi (XUMAL) ile 7 alt sektör endeksinde (XBANK, XSGRT, XFINK, XHOLD, XAKUR, XGMYO ve XYORT) çoklu fiyat balonlarının varlığı (Phillips vd., 2015) tarafından literatüre kazandırılan genelleştirilmiş supremum ADF (GSADF) testi ile incelenmiştir. Analiz sonucunda sektör endekslerinde çoklu fiyat balonlarının olduğuna dair bulgulara ulaşılmıştır. XUMAL, XBANK ve XSGRT endekslerinde balon oluşumunun devam ettiği, XUMAL ve XHOLD endekslerinde benzer dönemlerde fiyat balonlarının oluştuğu belirlenmiştir. Ayrıca endekslerde ortaya çıkan çoklu balonların bazılarının uzun süreli olduğu görülmüştür. Bu bulgular, piyasanın spekülatif davranışlarla şekillendiğini göstermektedir.
Keywords : Fiyat Balonu, GSADF Testi, Mali Kuruluşlar, BIST Sektör Endeksleri