İslam Dininin Moğollara Etkisi

Authors : Ülkü TOPCU

Pages : 146-174

View : 22 | Download : 25

Publication Date : 2021-07-29

Article Type : Other Papers

Abstract :1218 yılında meydana gelen Otrar Vakası sonucunda Moğollar İslam ülkelerine girerek Müslümanları yakından tanıma fırsatı bulmuşlardır. Bu olay ile birlikte Moğollar Müslümanlardan etkilenmeye başlamıştır. Bu etkileşimlerin sonucunda Moğollar Müslüman olmuştur. Moğolların İslamiyet’i benimsemesine neden olan etmenler vardır. Buna örnek olarak, ticaret, Müslüman hanımların eşlerine etkileri, Müslüman devlet adamlarının etkileri gösterilebilir. Gök Tanrı ve Şamanizm inançlarının bazı noktalarının İslam dinine benzemesi onların İslamiyet’i benimsemelerini sağlamıştır. Bu nedenle bu benzerlikleri araştırdık ve sonuç olarak Müslüman olmalarında etkili olan nedenler üzerinde durarak Moğolların İslamiyet’i kabul etmelerini inceledik. Moğolların Müslümanlardan etkilendikleri kadar Müslümanlarda Moğollardan etkilenmiştir. Özellikle sofiler Şamanların ayinlerinden etkilenerek onların ayinlerinde kullandıkları aletleri ve yöntemleri kullanarak Müslüman halkı etkilemişlerdir. Sofilerin Moğolların İslamiyet’i kabul etmelerinde önemli rolleri vardır. Sofiler, Moğolların yaşadıkları bölgelere giderek burada İslamiyet’i yaymaya çalışmışlar ve kısmen başarılı olmuşlardır. Fakat İslam dini Moğollar üzerinde kalıcı etki yaratmamıştır. Çünkü hem kültürel açıdan hem de onların yaşadıkları coğrafyanın İslam ülkelerine uzak olması İslamiyet’i kabul eden Moğolların zamanla İslam dininden uzaklaşmalarına neden olmuştur. Böylece İslamiyet Moğollar arasında yaygınlaşmamış hatta İslamiyet’i kabul eden Moğollar eski dinlerine dönmüşlerdir. Moğolların kutsal saydıkları Cengiz Yasasının bazı maddelerinin Kur’an-ı Kerim ve Hadislerde benzer noktaların bulunmasının Moğolların İslamiyet’i kabul etmelerinde etkisinin olup olmadığı incelenmiştir.
Keywords : Moğollar, islamiyet, şamanizm, din, gök tanrı dini