Ali Fuat Başgil, Eşref Edib ve Osman Yüksel Serdengeçti’nin Menderes İktidarının Din Politikalarına Bakışı (1951-1954)

Authors : Ilker Bayram

Pages : 97-121

View : 72 | Download : 56

Publication Date : 2023-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada İkinci Menderes Hükümeti’nin (1951-1954) dine yönelik uygulamaları ve ilgili konudaki siyasetine Ali Fuat Başgil, Eşref Edip ve Osman Yüksel Serdengeçti’nin yaklaşımları incelenmiştir. Bahsi geçen kişiler dönemin Türkiyesinde etkili olan muhafazakâr aydınlardır. Dolayısıyla incelenen süreçte dine yönelik politikaları ve halka yansımasını, kaleme aldıkları yazılarla oldukça iyi yansıtabilmişlerdir. Bu sebeple bu çalışmada Başgil, Edip ve Serdengeçti’nin Menderes iktidarına yaklaşımları değerlendirilmiştir. Menderes’in iktidara gelmesinin hemen ardından din hürriyeti ile ilgili umut verici sözleri ve muameleleri hem halk arasında hem de muhafazakâr basında heyecan oluşturmuştur. Ancak Menderes’in, bu olumlu yaklaşımını özellikle 1952 yılında yaşanan Malatya Hadisesi sonrasında devam ettirmediği görülmüştür. Hatta Menderes’in cumhuriyet inkılaplarına, Atatürk’e ve laikliğe en fazla kendisinin bağlı olduğunu ispat etmeye yönelik icraatlarının olduğu tespit edilmiştir. Tüm bunlara rağmen incelenen dönemdeki halk; dinî hürriyete daha fazla önem atfeden Millet Partisi, İslam Demokrat Partisi gibi partilere yönelmemiştir. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP)’nin karşısında bahsi geçen partilerin iktidara gelebilme ihtimallerine halkın inanmaması buna sebep olarak gösterilebilir. Bununla birlikte dinini özgürce yaşamak isteyen vatandaşlar Menderes iktidarı boyunca da öncekilere benzer sıkıntıları yaşamıştır.
Keywords : Adnan Menderes, Ali Fuat Başgil, Demokrat Parti, Eşref Edip, Osman Yüksel Serdengeçti, Türk Siyasal Hayatı