SİNANOĞLU’NUN ŞAKKU’L-KAMER MUCİZESİ HAKKINDAKİ MESNEVİSİ

Authors : Fatma BÜYÜKKARCI YILMAZ

Pages : 2-63

Doi:10.7822/egt209

View : 15 | Download : 12

Publication Date : 2013-03-01

Article Type : Other Papers

Abstract :Hz. Muhammed’e peygamberliği sırasında verilen mucizelerden biri de işaretiyle ayın ikiye ayrılıp tekrar birleşmesi, yani “Şakku’l-kamer” mucizesidir. Halk edebiyatına ve klasik edebiyata ait eserlerde sıklıkla görülen motiflerden olan “Şakku’l-kamer” mucizesi, mesnevilerde, kasidelerde veya diğer edebi eserlerde Miraç olayından sonra belki de en çok konu edilen mucizedir. Peygamber’in hayatı, mucizeleri gibi konuları içeren eserlerden bazıları bir iki saat içinde okunup bitecek küçük eserlerdir, bir kısmı manzumdur, dilleri basittir ve edebi olarak mükemmel değildirler. Tercümeler, nakiller ve adaptasyon yoluyla dilimize kazandırılan bu küçük mesnevilerin en belirgin şekil özelliklerinden biri, Türkçeye kolay uyarlanan fâilâtün fâilâtün fâilün vezniyle yazılmalarıdır. Bunlardan birisi de Sinanoğlu’nun “Şakku’l-kamer” mucizesi hakkındaki 272 beyitlik, başlığı olmayan küçük mesnevisidir. Eserde Eski Anadolu Türkçesi dönemine ait bazı arkaik kelime ve ekler bulunmaktadır. Vezni, bu tip eserlerde sıklıkla görülen fâilâtün fâilâtün fâilün veznidir. Yine bu dönem eserlerinde görüldüğü gibi yer yer vezin hatalarına rastlanır. Eserin yazılış sebebine gelince, Sinanoğlu birgün bu mucizeyi okuyunca beğendiğini ve bunu Türkçe olarak nazmen söylemek istediğini belirtir. 14. yüzyıldan itibaren yazılan bu küçük dinî eserler, Müslümanlığı yerleştirme ve yayma amacına hizmet etmişlerdir. Bu eser de Anadolu’daki halk arasında dinî değerleri yaymayı/yerleştirmeyi amaçlayan küçük hacimli didaktik eserlere bir örnektir.
Keywords : Şakkul kamer mucizesi, Sinanoğlu, manzum dinî eserler