Tek Çocuk Olmanın Kişiliğe Yansımaları: Nitel Bir Çalışma

Authors : Rabia ARZUMAN, Dilek GENÇTANIRIM KURT

Pages : 277-296

View : 23 | Download : 20

Publication Date : 2022-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırmada genç yetişkinlik dönemindeki bireylerde tek çocuk olmanın kişilik özelliklerine nasıl yansıdığının incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda ailenin tek çocuğu olan ve 19-35 yaş aralığında yer alan dört erkek altı kadın katılımcı ile çevrimiçi yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Yapılan görüşmelerde katılımcılara öncelikle araştırma hakkında kısaca bilgi verilmiştir. Görüşme başlamadan önce katılımcılara ses kayıtlarının alınacağı bilgisi verilmiş ve katılımcıların onayları alınmıştır. Bu görüşmelerde araştırmacılar tarafından hazırlanan ve 3 sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Bireyler tek çocuk olmanın kişilerarası ilişkilerini nasıl etkilediğine, kendilerini bir kardeşin yokluğu nedeniyle nasıl hissettiklerine ve hayatlarını hangi yönlerden etkilediğine dair düşüncelerini dile getirmişlerdir. Görüşmelerin kayıtları deşifre edilmiş ve araştırmacılar tarafından yazıya geçirilen deşifrelerde yer alan veriler nitel araştırma modellerinden içerik analizi modeli ile incelenmiştir. Analiz sonucunda on üç sayfalık bir metin elde edilmiştir. Bu metindeki anlamlı kelimeler kodlanmıştır. Kodlanan kelimelerin anlamı genişletilmiş ve temalar oluşturulmuştur. Verilerin analizinin ardından ortaya çıkan tema ve kodların kavramsal kategorileri araştırmacılar tarafından ayrı ayrı incelenmiştir. Araştırma sonucunda tek çocuk olmak ana temasının altında yer alan beş alt temadan yalnızlığa ilişkin kodlar yalnız kalmak, tek olmak, desteksiz olma; bencilliğe ilişkin kodlar paylaşmayı sevmeme, cimrilik, kıskançlık; nevrotikliğe ilişkin kodlar içine kapanık, boşlukta hissetmek, karamsarlık, güvensiz olma, şüpheci olma, sinirli olma, inatçılık; uyumluluğa ilişkin kodlar rahat olma, güven duyma, pozitif olma, duygusallık, paylaşmayı sevme; sosyal girişkenliğe ilişkin kodlar girişkenlik, özgüvenli olma, dışadönük olma, kolay iletişim kurma şeklinde ortaya çıkmıştır. Elde edilen bulgular literatür doğrultusunda tartışılmıştır.
Keywords : İçerik analizi, kişilik özellikleri, tek çocuk olmak