Michael Oakeshott’ın Bilim Eleştirisi: Bir Deneyim Olarak Felsefe, Bir Deneyim Modu Olarak Bilim

Authors : Mehmet AKKURT

Pages : 1749-1778

Doi:10.26466/opus.413059

View : 15 | Download : 10

Publication Date : 2018-08-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Doğa bilimlerinin hızlı gelişimi, özellikle de on dokuzuncu yüzyılın ortalarından itibaren önemli bir ivme yakalaması, her ne kadar bilim için önemli bir başarı sayılsa da aynı şeyi diğer disiplinler için söylemek pek de mümkün değildir.  Bilimlerin hızlı gelişimi, pek çok sorunun ortaya çıkmasına zemin hazırladı. Bu sorunlardan en önemlisi, bilimin tahakkümü meselesidir. Bilimin diğer bütün disiplinler üzerinde tahakküm kurmasına olanak sağlayan şey, metotlarının ve sonuçlarının mutlak ve tartışmasız olarak kabul edilmesi ve tamamen tutarlı bir deneyim dünyası olduğuna inanılmasıdır. Bilimin bu tahakkümünden en çok etkilenen disiplin, kuşkusuz felsefe olmuştur. Bilimin tahakkümü, felsefenin doğasına ve rolüne ilişkin soruların sorulmasına ve eleştirilerin yapılmasına neden olmuş; gerçek görevinin ve amacının ne olduğunu sorgulatmıştır. Bu makalenin amacı, felsefeyi koşulsuz, varsayımsız kendinden eleştirel bir deneyim biçimi tanımlayarak Oakeshott’ın deneyim teorisi üzerine inşa ettiği bilim eleştirisiyle felsefeyi, bilimin tahakkümünden ve dogmalarından nasıl kurtardığını; başka bir ifadeyle felsefeyi bağımsız bilimlerin metotlarından, sonuçlarından ve boyunduruğundan nasıl kurtardığını; bilimin nasıl soyut varsayımlar üzerine inşa edilmiş soyut bir dünya olduğunu; bilimin neden bir mod olduğunu ve koşullu olduğunu, neden belirli tartışmasız varsayımlara dayandığını; mükemmel somut ve tutarlı bir deneyim dünyası arayışında olan felsefenin neden ve niçin bu soyut ideler dünyasını zaruri olarak aşması gerektiğini; felsefenin neden böyle soyut deneyimler dünyasından elde edeceği hiçbir şeyin olmadığını,  ortaya koymaktır. Amacımız Oakeshott’ın, bilim eleştirisini, felsefe ve deneyim görüşü üzerinden ele almaktır.
Keywords : Bilim, Felsefe, Deneyim, Mod