Tutelary Regime of Single-Party Period: Segue or Impediment to Democracy?

Authors : Hatem ETE

Pages : 1963-1992

Doi:10.26466/opus.511156

View : 11 | Download : 8

Publication Date : 2019-03-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Bu makale, 1923-1950 yılları arasında Türkiye’de hüküm süren tek parti iktidarının siyasal rejimini `vesayet` kavramı çerçevesinde ele almaktadır. Tek parti dönemi üzerine oluşan akademik literatürün bir kısmında, tek parti döneminde uygulanan otoriter-totaliter politikalar `vesayetçi demokrasi` başlığı altında ele alınarak meşrulaştırılmaktadır. Bu çalışmalarda, Kemalist elitlerin, toplumun olgunlaşması ve Türkiye’nin daha sağlam bir demokratik yapıya kavuşması uğruna istemeden ve geçici bir süre ile otoriter bir tek parti rejimi kurguladığı ifade edilmektedir. Dolayısıyla, tek parti rejimini tanımlamak için kullanılan vesayetçi sıfatı, olumlu bir anlamda ve rejimin totaliter olmayışını ve demokrasiyi hedeflediğini ima etmek üzere kullanılmaktadır. Bu çalışma, iddia edilenin aksine, vesayetçi eğilimin, demokratik bir sistem için olumlu bir nitelik oluşturmadığını bilakis demokratik sistemi zora sokan, hatta imkânsızlaştıran bir niteliğe sahip olduğunu ortaya koymaya çalışmaktadır. Başka bir deyişle, bu çalışma, tek parti rejiminin vesayetçi bir eğilime sahip olduğunu kabul etmekte ancak, Kemalist tarih yazımında savunulanın aksine, vesayetçi eğilimin demokrasiye geçişi zorlaştırdığını hatta imkansızlaştırdığını iddia etmektedir.
Keywords : tek parti iktidarı, otoriter rejim, totaliter rejim, vesayet