Türkiye’deki Büyükşehirlerin Çevresel Performanslarının Entropi Temelli COPRAS ve ARAS Yöntemleri ile Değerlendirilmesi

Authors : Onur AKÇAKAYA, Ezgi Dilan URMAK AKÇAKAYA

Pages : 1437-1473

Doi:10.26466/opus.556278

View : 18 | Download : 9

Publication Date : 2019-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Hızlı kentleşme günümüz kentlerinde toplumsal, ekonomik ve kültürel sorunların yanında çevresel sorunlara da neden olmaktadır. Özellikle büyükşehirler çevresel ve ekolojik tehditlerden en fazla etkilenen yerleşmelerdir. Çevre kirliliği ve ekolojik bozulma gibi tehditleri fırsata çevirmeyi başarabilen kentler, küresel ölçekte diğer rakiplerinin önüne geçmektedir. Sürdürülebilir bir kent yaratma sürecinde çevresel performansın ölçülmesi büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmada, büyükşehirlerimizin çevresel performanslarının değerlendirilmesi ve bu alandaki farkındalığın artırılması amaçlanmıştır. Değerlendirmede çok kriterli karar verme yöntemleri kullanılmıştır. Kullanılan kriterlerin belirlenmesinde literatür, uzman görüşleri ve verilerin erişilebilirliği etkili olmuştur. Değerlendirmede kullanılan kriterler, atık su arıtma tesisi sayısı, atık su arıtma tesislerinde arıtılan kişi başı atık su miktarı insert ignore into journalissuearticles values(Bin M3/Yıl);, belediyelerde deşarj edilen kişi başı günlük atık su miktarı insert ignore into journalissuearticles values(Litre/Kişi-Gün);, kişi başı çekilen günlük su miktarı insert ignore into journalissuearticles values(Litre/Kişi-Gün);, kişi başı ortalama belediye atık miktarı insert ignore into journalissuearticles values(Kg/Kişi-Gün);, içme ve kullanma suyu arıtma tesisi kapasitesi insert ignore into journalissuearticles values(Kişi başı Bin M3/Yıl);, içme ve kullanma suyu arıtma tesisi sayısı, içme ve kullanma suyu arıtma tesislerinde arıtılan kişi başı su miktarı insert ignore into journalissuearticles values(Bin M3/Yıl);, içme ve kullanma suyu şebekesi için çekilen kişi başı yeraltı suyu miktarıinsert ignore into journalissuearticles values(Bin M3/Yıl);, içme ve kullanma suyu şebekesi için çekilen kişi başı yüzey suyu miktarıinsert ignore into journalissuearticles values(Bin M3/Yıl); ve partikül madde olmak üzere 11 tanedir. Entropi yöntemi ile kriterlerin ağırlıkları hesaplanmış, COPRAS ve ARAS yöntemleri ile büyükşehirlerin çevresel sıralamaları elde edilmiştir. Her iki yöntemde birbirine yakın sıralamalar elde edilmiştir. İstanbul, Ankara, İzmir, Eskişehir ve Bursa en iyi performans gösteren kentler arasında yer alırken; Aydın, Konya, Tekirdağ, Muğla ve Kahramanmaraş en düşük performanslı kentler olmuştur.
Keywords : Kent ve Çevre, Çevresel Performans, COPRAS, ARAS, Entropi