Din ve Milliyetçik İlişkisi: Kolaylaştırıcı mı Zorlaştırıcı mı?

Authors : Halime KÖKCE

Pages : 2775-2796

Doi:10.26466/opus.864887

View : 22 | Download : 12

Publication Date : 2021-08-01

Article Type : Review Paper

Abstract :Milliyetçiliğin doğuşundan itibaren dinler ve milliyetçilikler birbirleriyle ilişkili olarak gündeme gelmiştir. Tarih boyunca milliyetçilikler ya kendilerini dine karşı konumlandırmış ya da dinden güç almışlardır. Bu makalede, din ve milliyetçilik arasındaki ilişki tarihsel ve güncel örnekler üzerinden tartışılacaktır. Bu bağlamda, dinlerin milliyetçilikleri beslediği ve milliyetçiliğin dinin yerine geçtiği örnekler ele alınmıştır. Bunun yanı sıra dinin milli kimliğin oluşumuna engel teşkil ettiği örnekler de söz konusudur. Ya da tam tersine dinin etnik kimliğin belirginleşmesine, toplumun geri kalanından kendisini farklılaştırmasına yardımcı olduğu durumlar üzerinde de durulmuştur. Bu örnekler göz önüne alındığında aşağıdaki çıkarımı yapmak mümkün gözükmektedir. Din ve milliyetçilik arasında, ilerlemeci bakış açısının ürettiği türden tek tip bir ilişki yoktur. Modern Aydınlanmacı tezlerin aksine dinler, milliyetçilikler içinde çok güçlü damarlar olarak var olmaya devam edebilmektedir. Bu anlamda milliyetçiliğin din ile ilişkisi kurucu niteliktedir. Dinler, milliyetçilikler için vazgeçilmezdir. Dinin milliyetçiliği beslendiği durumlarda da bu böyledir; dinin arkaik, gerici ve milliyetçiliğin önünde engel olarak tasvir edildiği du-rumlarda da.
Keywords : Din, milliyetçilik, etnik kimlik